BiH Pravo

ZAKON O LOKALNOJ SAMOUPRAVI RS


GLAVA I
OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se sistem lokalne samouprave, jedinice lokalne samouprave, način i uslovi njihovog formiranja, poslovi lokalne samouprave, organi jedinica lokalne samouprave, međusobni odnosi skupštine jedinice lokalne samouprave i gradonačelnika, odnosno načelnika opštine, imovina i finansiranje jedinica lokalne samouprave, akti i javnost rada organa jedinica lokalne samouprave, postupak nadzora nad radom organa jedinica lokalne samouprave, oblici neposrednog učešća građana u lokalnoj samoupravi, saradnja organa jedinica lokalne samouprave, odnos republičkih organa i organa jedinice lokalne samouprave, zaštita prava lokalne samouprave, kao i druga pitanja od značaja za ostvarivanje prava i dužnosti jedinica lokalne samouprave.

Član 2.

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje muškog ili ženskog roda podrazumijevaju oba pola.

Član 3.

(1) Lokalna samouprava je pravo građana da neposredno i preko svojih slobodno i demokratski izabranih predstavnika učestvuju u ostvarivanju zajedničkih interesa stanovnika jedinice lokalne samouprave, kao i pravo i sposobnost organa jedinice lokalne samouprave da regulišu i upravljaju, u granicama zakona, javnim poslovima koji se nalaze u njihovoj nadležnosti, a u interesu lokalnog stanovništva.
(2) Lokalna samouprava ostvaruje se u gradovima, odnosno opštinama, a izvršavaju je organi jedinica lokalne samouprave i građani u skladu sa Ustavom Republike Srpske (u daljem tekstu: Ustav), zakonom i statutom jedinice lokalne samouprave.
(3) Narodna skupština Republike Srpske (u daljem tekstu: Narodna skupština) utvrđuje strateške pravce razvoja lokalne samouprave.

Član 4.

(1) Na osnovu rezultata posljednjeg popisa stanovništva, jedinice lokalne samouprave obezbjeđuju proporcionalnu zastupljenost konstitutivnih naroda i grupa Ostalih u organima jedinice lokalne samouprave, uključujući funkcionere jedinica lokalne samouprave koji se ne biraju direktno: predsjednika i potpredsjednika skupštine jedinice lokalne samouprave i zamjenika gradonačelnika, odnosno načelnika opštine.
(2) Predsjednik skupštine jedinice lokalne samouprave i gradonačelnik, odnosno načelnik opštine ne mogu biti iz reda istog konstitutivnog naroda i grupa Ostalih, osim ako jedan konstitutivni narod ima nadpolovičnu većinu prema posljednjem popisu stanovništva.
(3) Statutom i opštim aktima organa jedinice lokalne samouprave uključujući i akte koji se odnose na unutrašnju organizaciju gradske, odnosno opštinske uprave utvrđuju se konkretni načini obezbjeđenja proporcionalne zastupljenosti konstitutivnih naroda i grupa Ostalih u organima jedinice lokalne samouprave.


Član 5.

Jedinica lokalne samouprave ima svojstvo pravnog lica.

Član 6.

(1) Jedinica lokalne samouprave može da ima grb i zastavu (u daljem tekstu: simboli).
(2) Jedinica lokalne samouprave može da ima praznik.
(3) Praznik, oblik, sadržaj i upotreba simbola uređuju se statutom jedinice lokalne samouprave u skladu sa zakonom.
(4) Grb jedinice lokalne samouprave mora biti sačinjen i opisan po pravilima heraldike.
(5) Simboli imaju sadržaje koji izražavaju istorijsko, kulturno i prirodno obilježje jedinice lokalne samouprave i ne mogu biti u istovjetnom ili modifikovanom obliku sa simbolima država ili sa znakom političke stranke, privrednog društva, ustanove, drugog pravnog lica ili organizacije.
(6) U jedinicama lokalne samouprave koje imaju status grada, gradonačelnik u svečanim i protokolarnim prilikama nosi posebno obilježje, odnosno znamenje grada (insignija), čiji izgled i sadržaj propisuje skupština grada u skladu sa uputstvom koje donosi ministar uprave i lokalne samouprave (u daljem tekstu: ministar).

Član 7.

(1) Jedinica lokalne samouprave ima svoju imovinu.
(2) Imovinom jedinice lokalne samouprave upravljaju organi jedinice lokalne samouprave, u skladu sa zakonom.


GLAVA II
OPŠTINA I GRAD
Član 8.

Opština je osnovna teritorijalna jedinica lokalne samouprave, koja se formira za dio naseljenog mjesta, za jedno naseljeno mjesto ili za više naseljenih mjesta.

Član 9.

(1) Opština ima naziv.
(2) Naziv opštine određuje se zakonom, po pravilu, prema nazivu naseljenog mjesta u kome je sjedište opštine.
(3) Naziv opštine ne može sadržavati lično ime.
(4) Sjedište opštine utvrđuje se statutom opštine, u skladu sa zakonom.

Član 10.

(1) Grad se može uspostaviti zakonom na urbanom području koje čini jedinstvenu geografsku, socijalnu, ekonomsku, istorijsku i teritorijalnu cjelinu sa odgovarajućim nivoom razvoja i ako:
1) ima više od 50.000 stanovnika i
2) u posljednje tri godine na osnovu odluke o utvrđivanju stepena razvijenosti jedinica lokalne samouprave ima status razvijene jedinice lokalne samouprave.
(2) Izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana opština može steći status grada bez obzira na broj stanovnika, ako je stopa zaposlenosti na području opštine iznad republičkog prosjeka.
(3) Teritorija za koju se formira grad predstavlja prirodnu geografsku cjelinu, ekonomski povezan prostor koji posjeduje izgrađenu komunikaciju među naseljenim mjestima sa sjedištem grada kao gravitacionim centrom.

Član 11.

(1) Grad koji u svom sastavu nema opština, pored nadležnosti koje se ovim zakonom dodjeljuju opštini može da organizuje:
1) poslove pravnog zastupanja pred sudovima i drugim organima u imovinsko-pravnim sporovima, u sporovima naplate za naknade i usluge i u radnim sporovima u skladu sa zakonom i
2) naplatu, kontrolu naplate i prinudnu naplatu izvornih prihoda budžeta grada.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana grad može da organizuje izdavanje zajedničkog računa za izvršene usluge javnih preduzeća, odnosno privrednih društava čiji je osnivač, kao i za naknade i druge prihode koje utvrđuju organi grada u skladu sa zakonom.
(3) Zakonom se gradu mogu dodijeliti i dodatne nadležnosti.

Član 12.

Grad koji u svom sastavu ima više opština:
1) ima cjelokupne regulatorne nadležnosti na planu urbanog planiranja, korišćenja zemljišta, zaštite životne sredine i urbanističkih planova,
2) izvršava sve nadležnosti koje su zakonom dodijeljene opštinama na području vodosnabdijevanja, kanalizacije, javnog prevoza, upravljanja otpadom, srednjeg obrazovanja, zdravstvene zaštite, turizma i trgovine, protivpožarne i civilne zaštite,
3) prikuplja i naplaćuje vlastite prihode i upravlja gradskom imovinom,
4) organizuje inspekcijski nadzor koji se zakonom dodjeljuje opštini,
5) sprovodi zakone i propise grada,
6) uspostavlja odgovarajuće oblike koordinacije kojima se obezbjeđuje da opštine u njegovom sastavu ostvaruju svoje funkcije na jedinstven i efikasan način i
7) ostvaruje i ostale nadležnosti utvrđene zakonom i statutom grada.

Član 13.

(1) Opštine u sastavu grada imaju pravo da obavljaju sve nadležnosti opštine koje zakonom ili statutom nisu dodijeljene gradu.
(2) Statutom grada i statutima opština u njegovom sastavu uređuju se pitanja iz stava 1. ovog člana.
Član 14.

Odredbe ovog zakona koje se odnose na opštinu primjenjuju se i na grad, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.

Član 15.

(1) Opština koja ispunjava uslove predviđene članom 10. ovog zakona može da podnese zahtjev da joj se dodijeli status grada.
(2) Odluku o pokretanju postupka iz stava 1. ovog člana donosi skupština opštine.
(3) Odluka iz stava 2. ovog člana dostavlja se Vladi Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada) i sadrži relevantne informacije i podatke koji opravdavaju zahtjev za dodjelu statusa grada.
(4) Uz zahtjev se dostavlja elaborat kojim se opravdava zahtjev, a koji sadrži:
1) podatke o rasporedu javnih ustanova neophodnih za funkcionisanje grada,
2) podatke o prirodnim resursima, izgrađenim privrednim kapacitetima i infrastrukturi koji obezbjeđuju odgovarajuće izvore prihoda i ekonomski razvoj,
3) podatke o javnim prihodima prikupljenim na području opštine,
4) podatke kojima se dokazuje sposobnost izgradnje, razvoja i održavanja infrastrukture i
5) druge podatke kojima se opravdava podneseni zahtjev.
(5) Vlada razmatra zahtjev i ukoliko su ispunjeni uslovi propisani ovim zakonom za sticanje statusa grada podnosi Narodnoj skupštini nacrt zakona o gradu.

Član 16.

(1) Dvije ili više susjednih opština koje čine jedinstveno urbano područje i ispunjavaju uslove iz člana 10. ovog zakona mogu da podnesu zahtjev da im se dodijeli status grada, koji će u svom sastavu imati dvije ili više opština, odnosno područja opština koje su podnijele zahtjev za dodjelu statusa grada.
(2) Odluci za pokretanje postupka po zahtjevu iz stava 1. ovog člana prethodi referendum, koji se organizuje u svakoj zainteresovanoj opštini, u skladu sa zakonom.
(3) Ukoliko se građani na referendumu o odluci iz stava 2. ovog člana izjasne propisanom većinom u svim zainteresovanim opštinama, skupštine opština zahtjev za dodjelu statusa grada dostavljaju Vladi.
(4) Uz zahtjev se dostavljaju:
1) elaborat kojim se opravdava zahtjev koji sadrži podatke propisane članom 15. stav 4. t. 1) do 5) ovog zakona,
2) nacrt statuta grada u kome se navode nadležnosti koje će izvršavati organi grada i prijedlog za raspodjelu prihoda i rashoda između grada i opština u njegovom sastavu,
3) popis imovine koja pripada gradu i
4) prijedlozi dodatnih nadležnosti i poslova koji se mogu prenijeti gradu.
(5) Vlada razmatra zahtjev i ukoliko su ispunjeni uslovi iz st. 1. do 4. ovog člana, podnosi Narodnoj skupštini nacrt zakona o gradu.


GLAVA III
POSLOVI JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

1. Poslovi jedinice lokalne samouprave

Član 17.

(1) Grad, odnosno opština (u daljem tekstu: jedinica lokalne samouprave) ima sve nadležnosti propisane ovim zakonom, kao i druge nadležnosti koje su joj prenesene drugim zakonom.
(2) Jedinica lokalne samouprave ima pravo da se bavi svim pitanjima od lokalnog interesa koja nisu isključena iz njene nadležnosti, niti dodijeljena nekom drugom nivou vlasti.
(3) Jedinica lokalne samouprave ostvaruje svoje nadležnosti u skladu sa Ustavom, zakonom i statutom.

1.1. Samostalni poslovi

Član 18.

Samostalne nadležnosti jedinice lokalne samouprave obuhvataju sljedeće:
1) u oblasti organizovanja rada i upravljanja jedinicom lokalne samouprave:
1. usvajanje strategije, odnosno programa razvoja jedinice lokalne samouprave,
2. usvajanje strateških i sprovedbenih dokumenata prostornog uređenja za područje jedinice lokalne samouprave,
3. donošenje budžeta i finansijskih izvještaja budžeta,
4. uređenje i obezbjeđenje korišćenja građevinskog zemljišta i poslovnog prostora,
5. organizovanje komunalne policije,
6. poslove inspekcijskog nadzora, u skladu sa zakonom,
7. organizovanje poslova lokalnog ekonomskog razvoja,
8. upravljanje i raspolaganje imovinom jedinice lokalne samouprave,
9. osnivanje i uređenje gradske, odnosno opštinske uprave,
10. vršenje imovinsko-pravnih poslova, u skladu sa zakonom,
11. naplatu, kontrolu naplate i prinudnu naplatu prihoda jedinice lokalne samouprave, u skladu sa zakonom,
12. poslove pravnog zastupanja jedinice lokalne samouprave, u skladu sa zakonom,
13. poslove evidencije o licima koja su regulisala vojnu obavezu,
14. donosi program mjera za postizanje ravnopravnosti polova,
15. obezbjeđivanje izvršavanja zakona i drugih propisa,
2) u oblasti pružanja usluga:
1. obavljanje specifičnih funkcija u oblasti kulture, obrazovanja, sporta, zdravstva i socijalne zaštite, civilne zaštite, informacija, zanatstva, turizma, ugostiteljstva i zaštite životne sredine,
2. uređenje i obezbjeđenje obavljanja komunalnih djelatnosti: proizvodnja i isporuka vode, gasa, toplotne energije, javni prevoz lica u gradskom i prigradskom saobraćaju, prečišćavanje i odvodnja otpadnih voda, pogrebna djelatnost, održavanje uređivanje i opremanje javnih zelenih i rekreacionih površina, održavanje javnih saobraćajnih površina u naseljenim mjestima, odvođenje atmosferskih voda i drugih voda sa javnih površina, čišćenje javnih površina u naseljenim mjestima i druge komunalne djelatnosti, u skladu sa zakonom,
3. osnivanje privrednih društava, ustanova i drugih organizacija radi pružanja usluga iz njihove nadležnosti, uređenje njihove organizacije i upravljanje i
4. uređivanje i obezbjeđivanje izgradnje, održavanja i korišćenja javnih objekata i komunalne infrastrukture za obavljanje funkcija jedinice lokalne samouprave.

Član 19.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti prostornog planiranja i građenja ima sljedeće nadležnosti:
1) usvajanje dokumenata prostornog uređenja i obezbjeđivanje njihovog sprovođenja,
2) praćenje stanja uređenja prostora i naselja na svojoj teritoriji,
3) izdavanje lokacijskih uslova, građevinskih dozvola i upotrebnih dozvola, u skladu sa nadležnostima propisanim posebnim zakonom,
4) obezbjeđivanje korišćenja građevinskog zemljišta, davanje građevinskog zemljišta na korišćenje, utvrđivanje naknade za uređivanje i korišćenje građevinskog zemljišta i brigu o njegovom uređivanju, unapređivanju i zaštiti,
5) obezbjeđivanje uslova za uređenje naselja i korišćenje javnih i drugih površina, određivanje prostora za parkiranje i uređivanje uslova i način njihovog korišćenja i upravljanja, uređivanje načina odlaganja komunalnog otpada i određivanje područja na kojima se mogu obavljati određene vrste poslovnih djelatnosti,
6) obezbjeđivanje uslova i određivanje načina izgradnje, odnosno postavljanje i uklanjanje objekata na javnim površinama u naseljenim mjestima i na neizgrađenom građevinskom zemljištu i određivanje uslova za uklanjanje objekata koji predstavljaju neposrednu opasnost za život i zdravlje ljudi, za susjedne objekte i bezbjednost saobraćaja i
7) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 20.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti stambeno-komunalnih djelatnosti ima sljedeće nadležnosti:
1) propisuje pravila održavanja reda u zgradama,
2) odlučuje o uvođenju posebne naknade za etažne vlasnike, pod uslovima propisanim posebnim zakonom, radi obezbjeđenja sredstava za radove hitnih intervencija u zgradama,
3) propisuje uslove i obezbjeđuje nadzor nad održavanjem zgrada,
4) određuje visinu zakupnine za korišćenje stanova kojima upravlja, te visinu zakupnine za državne stanove na svom području pod uslovima propisanim zakonom kojim je uređeno njihovo korišćenje,
5) odlučuje o organizovanju poslova održavanja zgrada kojima upravlja, visini naknade za zakup i utvrđuje kriterijume i načine plaćanja troškova održavanja poslovnih prostorija i stanova u kojima se obavlja poslovna djelatnost,
6) obezbjeđuje postupak iseljenja bespravno useljenih lica u državne stanove i zajedničke prostorije u zgradama i obavlja i druge zakonom utvrđene poslove u oblasti stanovanja,
7) obezbjeđuje obavljanje komunalnih djelatnosti, organizacionih, materijalnih i drugih uslova za izgradnju i održavanje komunalnih objekata i komunalne infrastrukture,
8) obezbjeđuje lokacije i uslove za izgradnju i održavanje grobalja i određuje uslove i načine sahranjivanja, kao i načine organizovanja tih poslova,
9) obezbjeđuje uslove za izgradnju i održavanje ulica i trgova, lokalnih puteva, seoskih, poljskih i drugih nekategorisanih puteva, uređuje i obezbjeđuje upravljanje tim putevima i ulicama i odobrava njihovu izgradnju,
10) obezbjeđuje sprovođenje preventivnih i drugih mjera i aktivnosti u oblasti bezbjednosti saobraćaja,
11) obezbjeđuje organizaciju i način obavljanja javnog prevoza putnika koji se obavlja na teritoriji jedinice lokalne samouprave i auto-taksi prevoza,
12) obezbjeđuje nadzor nad obavljanjem komunalnih djelatnosti i inspekcijski nadzor i
13) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 21.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti kulture ima sljedeće nadležnosti:
1) zaštita kulturnih dobara, osim kulturnih dobara koja su zakonom utvrđena kao dobra od značaja za Republiku Srpsku (u daljem tekstu: Republika),
2) obezbjeđuje zaštitu i održavanje spomenika i spomen-obilježja od značaja za kulturno-istorijsku tradiciju, ako njihova zaštita i održavanje nisu uređeni drugim propisima,
3) organizuje manifestacije i obilježavanje jubileja u oblasti kulture od značaja za jedinicu lokalne samouprave i razvoj kulturno-umjetničkog amaterizma u jedinici lokalne samouprave,
4) obezbjeđuje uslove za prikupljanje, obradu, čuvanje i davanje na korišćenje knjiga i drugih publikacija i uslove za rad biblioteka čiji je ona osnivač,
5) izgradnja, rekonstrukcija i održavanje objekata kulture u kojima se ostvaruju potrebe kulture u jedinici lokalne samouprave i
6) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 22.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti osnovnog, srednjeg i visokog obrazovanja ima nadležnosti propisane zakonom.

Član 23.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti zdravstvene zaštite stanovništva ima sljedeće nadležnosti:
1) predlaže plan mreže zdravstvenih ustanova koji dostavlja nadležnom ministarstvu,
2) prevencija i otklanjanje zdravstvenih posljedica prouzrokovanih epidemijama, elementarnim i drugim nepogodama i vanrednim prilikama u saradnji sa drugim nadležnim institucijama,
3) obezbjeđuje organizacione i druge uslove za pregled umrlih lica i stručno utvrđivanje vremena i uzroka smrti za lica umrla izvan zdravstvene ustanove,
4) u budžetu obezbjeđuje dodatna sredstva za ostvarivanje zdravstvene zaštite koja su preko utvrđenih vrijednosti standarda i normativa iz obaveznog zdravstvenog osiguranja,
5) osniva Odbor za zdravlje, u skladu sa zakonom i
6) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 24.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti socijalne zaštite ima sljedeće nadležnosti:
1) prati socijalne potrebe građana, porodica i pojedinih ugroženih grupa i saglasno njima definiše politiku proširene socijalne zaštite na svom području,
2) donosi program razvoja socijalne zaštite i podstiče razvoj socijalno zaštitnih programa u jedinici lokalne samouprave,
3) stvara uslove za kvalitetno pružanje socijalnih usluga svojim građanima (usluge djeci, starijim, onesposobljenim, porodicama sa problemima i drugim socijalno ugroženim licima),
4) osniva centar za socijalni rad i brine se o obezbjeđenju kadrovskih, prostornih, finansijskih i tehničkih uslova za njegov rad,
5) obezbjeđuje finansijska sredstva za ostvarivanje prava u skladu sa zakonom,
6) prati i pomaže rad socijalno humanitarnih organizacija i građana u obavljanju humanitarne djelatnosti,
7) razvija druge specifične sadržaje u skladu sa potrebama i mogućnostima u socijalnoj zaštiti i
8) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 25.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti društvene brige o djeci i omladini ima sljedeće nadležnosti:
1) obezbjeđuje uslove za boravak djece u predškolskoj ustanovi, predškolsko vaspitanje i obrazovanje, preventivnu zdravstvenu zaštitu djece predškolskog uzrasta, boravak djece u predškolskim ustanovama u skladu sa zakonom, odmor i rekreaciju djece do 15 godina u dječjim odmaralištima, regresiranje troškova boravka djece u predškolskim ustanovama, odmor i rekreaciju djece,
2) obezbjeđuje uslove za održavanje, izgradnju, dogradnju i opremanje objekata ustanova društvene brige o djeci i omladini čiji je osnivač i uslova za rad tih ustanova kojima se obezbjeđuje ostvarivanje prava u ovoj oblasti iz nadležnosti jedinica lokalne samouprave,
3) obezbjeđuje koordinaciju aktivnosti organa, ustanova i drugih institucija u oblasti društvene brige o djeci,
4) radi na poboljšanju uloge i statusa mladih na svom području, te u tom smislu donosi i realizuje dokumente koji doprinose stvaranju uslova za omladinsko organizovanje i brigu o omladini i
5) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 26.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti sporta i fizičke kulture ima sljedeće nadležnosti:
1) obezbjeđuje uslove za izgradnju, održavanje i korišćenje sportskih i rekreativnih objekata,
2) obezbjeđuje i usmjerava realizaciju školskih i studentskih sportskih takmičenja,
3) obezbjeđuje posebne uslove za povećanje kvantiteta i kvaliteta rada sa mladim sportskim talentima,
4) obezbjeđuje uslove za razvoj i unapređivanje amaterskog sporta,
5) obezbjeđuje uslove i izdaje saglasnost za organizaciju i održavanje sportskih takmičenja i manifestacija od značaja za jedinicu lokalne samouprave i
6) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 27.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti turizma, ugostiteljstva, zanatstva i trgovine ima sljedeće nadležnosti:
1) obezbjeđuje uslove za razvoj turizma, turističkih mjesta i razvoj i unapređivanje komunalnih, sportsko-rekreativnih i drugih djelatnosti koje doprinose razvoju turizma, kao i uslove za organizovanje turističko-informativne i propagandne djelatnosti,
2) obezbjeđuje uslove za razvoj i unapređivanje ugostiteljstva, zanatstva, domaće radinosti i trgovine i propisuje radno vrijeme i druge uslove njihovog rada i poslovanja kojima se ostvaruju zahtjevi građana u okviru tih djelatnosti i
3) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 28.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti zaštite prirodnih dobara i životne sredine ima sljedeće nadležnosti:
1) usvaja osnove zaštite, korišćenja i uređenja poljoprivrednog zemljišta i brine se o njihovom sprovođenju,
2) određuje erozivna područja i propisuje protiverozivne mjere,
3) obezbjeđuje uslove korišćenja i način upravljanja prirodnim jezerima, izvorima, javnim bunarima i javnim česmama i brine se o njihovoj zaštiti, te stvara opšte uslove za očuvanje čistoće obala rijeka i jezera na ovom području,
4) obezbjeđuje opšte uslove i načine izgradnje i održavanja vodovoda u seoskim naseljima, njihovo korišćenje i utvrđuje sanitarno-tehničke uslove za ispuštanje otpadnih voda,
5) određuje vodoprivredne uslove, izdaje vodoprivredne saglasnosti i vodoprivredne dozvole za objekte i radove određene zakonom,
6) obezbjeđuje uslove za očuvanje, korišćenje i unapređivanje područja sa prirodnim ljekovitim svojstvima i upravlja područjima sa prirodnim ljekovitim svojstvima na kojima je uspostavljen poseban režim zaštite,
7) propisuje granične vrijednosti emisije za pojedine štetne i opasne materije u slučajevima utvrđenim zakonom,
8) objavljuje podatke o stanju kvaliteta vazduha,
9) brine se o poboljšanju kvaliteta vazduha i sanaciji za područja sa ugroženim kvalitetom vazduha i preduzima odgovarajuće mjere,
10) donosi plan kvaliteta vazduha i preduzima druge mjere, u skladu sa zakonom,
11) preduzima mjere za zaštitu od buke i obezbjeđuje njeno sistematsko mjerenje,
12) donosi lokalni plan zaštite životne sredine i planove upravljanja otpadom, u skladu sa zakonom,
13) proglašava zaštićenim spomenik prirode i zaštićeno područje sa održivim korišćenjem prirodnih resursa i upravlja istim, u skladu sa propisom koji reguliše zaštitu prirode,
14) obezbjeđuje očuvanje prirodnih vrijednosti na svom području i donosi akt o proglašenju zaštićenog područja,
15) određuje i obezbjeđuje određene uslove za držanje i zaštitu domaćih životinja i utvrđuje mjere za njihovo organizovano i neškodljivo uklanjanje, obezbjeđuje uslove karantina za životinje u unutrašnjem prometu,
16) izdaje poljoprivredne saglasnosti za promjenu namjene poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe,
17) sprovodi postupak davanja na korišćenje pašnjaka u svojini Republike,
18) sprovodi postupak davanja u zakup poljoprivrednog zemljišta u svojini Republike uz saglasnost nadležnog ministarstva,
19) daje u zakup nepokretnosti koje su u skladu sa zakonom prenesene na jedinice lokalne samouprave,
20) uspostavlja i vodi katastar pčelinje paše i fenološke karte i
21) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 29.

Jedinica lokalne samouprave u oblasti zaštite građana i materijalnih dobara od elementarnih i drugih većih nepogoda ima sljedeće nadležnosti:
1) usvaja procjenu moguće ugroženosti od elementarnih i drugih većih nepogoda,
2) određuje preventivne mjere za slučaj neposredne opasnosti od elementarnih i drugih većih nepogoda,
3) određuje mjere kada nastupi elementarna ili druga veća nepogoda,
4) određuje mjere za ublažavanje i otklanjanje neposrednih posljedica od elementarnih i drugih većih nepogoda,
5) organizuje i vrši poslove u vezi sa zaštitom od požara, u skladu sa zakonom i
6) druge nadležnosti u skladu sa zakonom.

Član 30.

(1) Jedinica lokalne samouprave u okviru svojih nadležnosti obezbjeđuje ostvarivanje, zaštitu i unapređivanje ljudskih prava i sloboda građana i individualnih i kolektivnih prava pripadnika nacionalnih manjina u skladu sa zakonom.
(2) Jedinica lokalne samouprave podstiče aktivnosti i pruža pomoć udruženjima građana čija djelatnost je od interesa za jedinicu lokalne samouprave.
(3) Jedinica lokalne samouprave u okviru svojih nadležnosti obezbjeđuje, podstiče i unapređuje ravnopravnost polova i ostvarivanje jednakih mogućnosti.

Član 31.

(1) Jedinica lokalne samouprave organizuje službu za pružanje pravne pomoći građanima na svom području.
(2) Organizacija službe pravne pomoći bliže se uređuje statutom jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: statut) i drugim aktima organa jedinice lokalne samoprave.

Član 32.

Jedinica lokalne samouprave obezbjeđuje prostor i uslove za rad poslaničke kancelarije za sve poslanike izabrane sa svog područja u Narodnu skupštinu i Parlamentarnu skupštinu Bosne i Hercegovine.

Član 33.

Jedinica lokalne samouprave obezbjeđuje informisanje i javno obavještavanje o pitanjima od značaja za život i rad građana na svom području.

Član 34.

Poslove samostalnog djelokruga utvrđene ovim zakonom jedinice lokalne samouprave mogu obavljati posredstvom zajedničkih organa ili drugim vidom saradnje, u skladu sa ovim zakonom.


1.2. Preneseni poslovi

Član 35.

(1) Poslovi republičke uprave zakonom se mogu prenijeti na jedinice lokalne samouprave, u interesu efikasnijeg i racionalnijeg ostvarivanja prava i obaveza građana i zadovoljavanja njihovih potreba koje su od neposrednog interesa za život i rad, a posebno na osnovu sljedećih uslova:
1) prirode i sadržaja poslova,
2) broja stanovnika, teritorije i finansijskog kapaciteta jedinice lokalne samouprave,
3) poštovanja principa supsidijarnosti i
4) sposobnosti jedinice lokalne samouprave da poslove iz svog djelokruga uspješno izvršava.
(2) Prenošenju, odnosno povjeravanju poslova iz stava 1. ovog člana prethodi elaborat o opravdanosti prenošenja poslova koji sadrži naročito:
1) opravdanost prenošenja poslova,
2) precizno određenje poslova koji se prenose,
3) stavove i mišljenja organa jedinice lokalne samouprave o mogućnostima i uslovima vršenja prenesenih poslova (postojanje organizacionih, kadrovskih, tehničkih, finansijskih i materijalnih uslova) i
4) način i uslove finansiranja vršenja prenesinih poslova.
(3) Prenošenje poslova republičke uprave na jedinice lokalne samouprave prati dodjela finansijskih sredstava i obezbjeđenje drugih potrebnih uslova za njihovo efikasno izvršavanje.


GLAVA IV
ORGANI JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 36.

Organi jedinice lokalne samouprave su:
1) skupština grada u gradu, a skupština opštine u opštini (u daljem tekstu: skupština) i
2) gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.


1. Funkcioneri jedinice lokalne samouprave

Član 37.

Funkcioneri jedinice lokalne samouprave, u smislu ovog zakona, su:
1) predsjednik skupštine grada,
2) predsjednik skupštine opštine,
3) potpredsjednik skupštine grada,
4) potpredsjednik skupštine opštine,
5) gradonačelnik,
6) načelnik opštine,
7) zamjenik gradonačelnika i
8) zamjenik načelnika opštine.



Član 38.

Na prava, dužnosti, odgovornost funkcionera jedinice lokalne samouprave i kriterijume za utvrđivanje visine plate primjenjuje se zakon kojim se uređuje status funkcionera jedinice lokalne samouprave i odluka skupštine jedinice lokalne samouprave.


2. Skupština jedinice lokalne samouprave

Član 39.

(1) Skupština je predstavnički organ, organ odlučivanja i kreiranja politike jedinice lokalne samouprave.
(2) U smislu ovog zakona, skupština ima sljedeće nadležnosti:
1) donosi statut,
2) donosi odluke i druge opšte akte i daje njihovo autentično tumačenje,
3) donosi budžet,
4) usvaja finansijske izvještaje,
5) donosi planove i programe razvoja jedinice lokalne samouprave, plan lokalnog ekonomskog razvoja, plan investiranja i plan kapitalnih ulaganja,
6) donosi strateške dokumente prostornog uređenja za područje jedinice lokalne samouprave,
7) donosi program uređenja građevinskog zemljišta,
8) donosi sprovedbene dokumente prostornog uređenja za područje jedinice lokalne samouprave,
9) donosi odluke i druga opšta akta o obavljanju funkcija iz oblasti kulture, obrazovanja, sporta, zdravstva, socijalne zaštite, informacija, zanatstva, turizma, ugostiteljstva i zaštite životne sredine,
10) donosi odluke o komunalnim taksama i drugim javnim prihodima, kada je ovlašćena zakonom,
11) daje saglasnost na cijenu komunalne usluge,
12) donosi odluke i druga opšta akta o organizaciji i funkcionisanju civilne zaštite u oblasti zaštite i spasavanja i vrši i druge poslove iz oblasti zaštite i spasavanja u skladu sa zakonom,
13) donosi odluke o pribavljanju, upravljanju i raspolaganju imovinom jedinice lokalne samouprave,
14) donosi odluku o određivanju naziva ulica, trgova i dijelova naseljenih mjesta,
15) donosi odluku o proglašenju praznika jedinice lokalne samouprave,
16) donosi odluku o upotrebi simbola jedinice lokalne samouprave,
17) donosi odluku o članstvu jedinice lokalne samouprave u savezu opština i gradova i o udruživanju u druge saveze i organizacije,
18) donosi plan korišćenja javnih površina,
19) donosi odluku o proglašenju počasnih građana i uređuje prava i obaveze iz te odluke,
20) donosi odluku o nagradama i priznanjima,
21) bira i razrješava predsjednika skupštine, potpredsjednika skupštine, zamjenika gradonačelnika, odnosno načelnika opštine (u daljem tekstu: zamjenik) i članove stalnih i povremenih radnih tijela skupštine, imenuje i razrješava sekretara skupštine i načelnika odjeljenja odnosno službe i vrši izbor, imenovanja i razrješenja na drugim pozicijama u skladu sa zakonom,
22) formira stručnu službu za potrebe skupštine i njenih radnih tijela,
23) osniva Odbor za žalbe jedinice lokalne samouprave i razmatra izvještaj o radu Odbora,
24) pokreće inicijativu za teritorijalnu promjenu i promjenu naziva jedinice lokalne samouprave i naseljenog mjesta,
25) donosi odluku o zaduženju jedinice lokalne samouprave,
26) usvaja poslovnik o radu (u daljem tekstu: poslovnik),
27) usvaja etički kodeks skupštine,
28) razmatra godišnji izvještaj o radu gradonačelnika, odnosno načelnika opštine i zauzima svoj stav,
29) razmatra informacije o stanju javnog reda i mira, bezbjednosti građana i imovine na području jedinice lokalne samouprave,
30) odlučuje o pokretanju inicijative za opoziv gradonačelnika, odnosno načelnika opštine u skladu sa zakonom kojim se uređuje izbor gradonačelnika, odnosno načelnika opštine,
31) razmatra izvještaj gradonačelnika, odnosno načelnika opštine o radu u organima preduzeća koja obavljaju komunalne djelatnosti,
32) odlučuje o raspolaganju kapitalom u preduzećima koja obavljaju komunalne djelatnosti, a koji je u svojini jedinice lokalne samouprave,
33) imenuje i razrješava direktora i upravni odbor ustanove čiji je osnivač ili suosnivač jedinica lokalne samouprave, u skladu sa zakonom,
34) osniva privredna društva, ustanove i preduzeća komunalnih i drugih djelatnosti za obavljanje poslova od interesa za jedinicu lokalne samouprave, kojima upravlja u skladu sa zakonom,
35) raspisuje javni zajam i samodoprinos,
36) raspisuje referendum, u skladu sa zakonom i
37) vrši i druge poslove utvrđene zakonom i statutom.

Član 40.

(1) Skupštinu čine odbornici koji se biraju na period od četiri godine.
(2) Odbornik u skupštini ostvaruje prava i dužnosti odbornika i odlučuje u skupštini od dana prihvatanja mandata odbornika u skladu sa izbornim propisima.
(3) Broj odbornika skupštine utvrđuje se statutom jedinice lokalne samouprave, u skladu sa izbornim propisima.

Član 41.

(1) Odbornik svoju dužnost vrši u skladu sa zakonom, statutom, poslovnikom o radu i etičkim kodeksom skupštine.
(2) Odbornik za vršenje odborničke dužnosti može da ima pravo na odbornički dodatak.
(3) Odbornički dodatak utvrđuje se u visini do 50% prosječne neto plate isplaćene u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi za prethodnu godinu, ne uključujući plate funkcionera, ukoliko odbornik ima pravo na odbornički dodatak.
(4) Odlukom skupštine utvrđuje se pravo na odbornički dodatak, visina odborničkog dodatka, kao i slučajevi u kojima odborniku ne pripada pravo na odbornički dodatak.

Član 42.

(1) Skupština odlučuje o pitanjima iz svoje nadležnosti većinom glasova od ukupnog broja odbornika, osim kada je drugačije propisano zakonom.
(2) Na prvoj sjednici novoizabrane skupštine, politički subjekti obavještavaju predsjedavajućeg o broju odbornika u skupštini koji čine skupštinsku većinu, dostavljanjem ovjerenih potpisa odbornika koji čine tu većinu.
(3) Ako se u trajanju mandata skupštine promijeni skupštinska većina, odbornici koji čine tu većinu dužni su da predsjedniku skupštine dostave obavještenje sa ovjerenim potpisima odbornika koji čine većinu.
(4) Ovjera potpisa iz st. 2. i 3. ovog člana vrši se u skladu sa zakonom kojim se uređuje ovjera potpisa, rukopisa i prepisa.

Član 43.

(1) Predsjednik skupštine zastupa i predstavlja skupštinu, saziva sjednice skupštine i njima predsjedava.
(2) Potpredsjednik skupštine obavlja poslove utvrđene statutom i poslovnikom, zamjenjuje predsjednika skupštine i djeluje u njegovo ime kada je on odsutan ili spriječen u izvršavanju svojih dužnosti.
(3) Skupština ima jednog potpredsjednika, a u gradu skupština može da ima dva potpredsjednika koji nisu iz reda istog konstitutivnog naroda, odnosno grupe Ostalih.

Član 44.

(1) Prvu sjednicu novoizabrane skupštine saziva predsjednik skupštine iz prethodnog saziva, najkasnije u roku od 30 dana od dana objavljivanja izvještaja nadležnog organa za sprovođenje izbora.
(2) Ako je spriječen predsjednik, odnosno potpredsjednik skupštine iz prethodnog saziva, prvu sjednicu će sazvati najstariji odbornik iz prethodnog saziva.
(3) Ako prvu sjednicu skupštine ne sazove ovlašćeno lice iz stava 1, odnosno stava 2. ovog člana, sjednicu će sazvati natpolovična većina odbornika novog saziva.
(4) Prvoj sjednici skupštine do izbora predsjednika predsjedava najstariji odbornik novog saziva, kome u radu pomažu dva najmlađa odbornika novog saziva koji su iz reda političkih stranaka koje imaju najveći broj odbornika u skupštini.
(5) Do izbora predsjednika skupštine predsjedavajući prve sjednice ima sva prava i dužnosti predsjednika skupštine u pogledu sazivanja i predsjedavanja sjednici.

Član 45.

(1) Sjednicu skupštine saziva predsjednik skupštine po potrebi, a najmanje jednom u dva mjeseca.
(2) Predsjednik skupštine saziva skupštinu po sopstvenoj inicijativi ili na zahtjev gradonačelnika, odnosno načelnika opštine ili 1/3 odbornika, u roku od 15 dana od dana podnošenja zahtjeva.
(3) Ako sjednicu skupštine ne sazove predsjednik skupštine u roku iz stava 2. ovog člana, odnosno potpredsjednik skupštine u slučaju kada je predsjednik skupštine spriječen da je sazove ili odbije da je sazove, skupštinu saziva podnosilac zahtjeva u roku od osam dana od isteka roka iz stava 2. ovog člana.
(4) U slučaju iz stava 3. ovog člana sjednici skupštine predsjedava odbornik kojeg odredi skupština, ako je predsjednik, odnosno potpredsjednik skupštine spriječen ili odbije da predsjedava sjednici.
(5) Sjednica skupštine sazvana u skladu sa odredbama st. 2. i 3. ovog člana mora se održati u roku od 15 dana od dana sazivanja.
(6) Sjednica sazvana suprotno odredbama ovog člana smatra se nezakonitom, a doneseni akti ništavim.

Član 46.

(1) U slučaju prestanka mandata funkcionera jedinice lokalne samouprave vrši se primopredaja dužnosti između funkcionera.
(2) Primopredaja dužnosti, službenih akata i službenog pečata između funkcionera koji predaje dužnost i novoizabranog funkcionera koji prima dužnost u organu jedinice lokalne samouprave vrši se u službenim prostorijama u kojima funkcioner predaje, odnosno preuzima dužnost.
(3) Primopredaja dužnosti podrazumijeva podnošenje:
1) izvještaja o obavljanju poslova iz djelokruga organa,
2) finansijskog izvještaja i izvještaja o preuzetim, a neizmirenim i neizvršenim obavezama,
3) izvještaja o predmetima i projektima u toku i
4) predaju zatečenih službenih akata, pečata i drugih spisa i izvještaja od značaja za rad organa.
(4) Odredbe o primopredaji dužnosti shodno se primjenjuju i u slučajevima primopredaje dužnosti, službenih akata i službenog pečata između imenovanih, odnosno postavljenih lica u javnim preduzećima, javnim ustanovama i drugim organizacijama čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave, kao i između organizacija koje prestaju da rade i novoosnovanih organizacija i službi jedinice lokalne samouprave.
(5) Odredbe o primopredaji dužnosti shodno se primjenjuju i u slučajevima primopredaje dužnosti između imenovanih, odnosno postavljenih službenika na rukovodećim radnim mjestima.

Član 47.

(1) Primopredaja dužnosti obavlja se najkasnije u roku od osam dana od dana stupanja na snagu rješenja o izboru, imenovanju ili postavljenju.
(2) Primopredaja dužnosti nakon sprovedenih izbora za organe jedinice lokalne samouprave obavlja se najkasnije u roku od osam dana od dana potvrde mandata organa nadležnog za sprovođenje izbora za gradonačelnika, odnosno načelnika opštine, a za ostale funkcionere jedinice lokalne samouprave u roku od 15 dana od dana konstituisanja skupštine.
(3) Skupština se smatra konstituisanom izborom predsjednika skupštine.

Član 48.

(1) Primopredaja dužnosti vrši se u prisustvu Komisije za primopredaju dužnosti (u daljem tekstu: Komisija).
(2) Skupština imenuje Komisiju na period od četiri godine, sa mogućnošću ponovnog imenovanja.
(3) Komisija ima tri člana od kojih je jedan član predsjednik Komisije.
(4) Članovi Komisije imaju zamjenike.
(5) Kada se primopredaja dužnosti vrši između gradonačelnika, odnosno načelnika opštine, ili između službenika na rukovodećim radnim mjestima, Komisija se imenuje iz reda zaposlenih u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi.
(6) Kada se primopredaja dužnosti vrši između predsjednika skupštine, Komisiju čine odbornici u skupštini.
(7) Kada se primopredaja dužnosti vrši između lica iz člana 46. stav 4. ovog zakona, dva člana Komisije su iz reda zaposlenih u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi, a jedan član je iz reda zaposlenih u javnom preduzeću, javnoj ustanovi ili drugoj organizaciji čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave.
(8) Sekretar skupštine, odnosno javnog preduzeća, javne ustanove ili druge organizacije u kojoj se vrši primopredaja dužnosti prisustvuje primopredaji i za potrebe Komisije sačinjava zapisnik.
(9) Ukoliko skupština, odnosno javno preduzeće, javna ustanova ili druga organizacija nema sekretara, zapisnik sačinjava predsjednik Komisije.


Član 49.

Zapisnik o primopredaji dužnosti treba da sadrži:
1) mjesto, datum i pravni osnov primopredaje dužnosti,
2) lično ime i funkciju lica koje predaje dužnost i lica koje prima dužnost,
3) lična imena lica koja prisustvuju primopredaji dužnosti,
4) broj i datum akta kojim je formirana Komisija,
5) popis i opšte podatke o službenim aktima koji su predmet primopredaje dužnosti, po godinama, vrsti, količini i stanju tih akata,
6) broj službenih pečata koji su predmet primopredaje,
7) lična imena članova Komisije koji potpisuju zapisnik,
8) napomene u vezi sa predmetom primopredaje i
9) potpise članova Komisije i potpise svih ovlašćenih prisutnih lica.

Član 50.

(1) U slučaju da se primopredaja dužnosti između funkcionera koji predaje dužnost i novoizabranog funkcionera koji prima dužnost u organu jedinice lokalne samouprave ne izvrši u roku iz člana 47. ovog zakona, ministar će u daljem roku od tri dana donijeti naredbu da se primopredaja dužnosti mora izvršiti u roku od 48 časova od dana objavljivanja naredbe u „Službenom glasniku Republike Srpske“ u prisustvu Komisije, jednog predstavnika Ministarstva uprave i lokalne samouprave (u daljem tekstu: Ministarstvo) i predsjednika klubova odbornika političkih subjekata koji čine skupštinsku većinu.
(2) Protiv naredbe iz stava 1. ovog člana nije dozvoljena žalba, ali se može pokrenuti upravni spor pred nadležnim sudom.

Član 51.

(1) Skupština može za izvršenje svojih zadataka osnivati stalne i povremene komisije, odbore i savjete kao radna tijela skupštine.
(2) Broj članova stalnih radnih tijela utvrđuje se poslovnikom.
(3) Članovi radnih tijela skupštine mogu da imaju pravo na naknadu u skladu sa odlukom skupštine.

Član 52.

(1) Način rada, sazivanje, utvrđivanje dnevnog reda, odlučivanje i druga pitanja značajna za rad skupštine i radnih tijela uređuju se poslovnikom.
(2) Sjednice skupštine održavaju se u sekularnom ambijentu.

Član 53.

(1) Skupština u jedinici lokalne samouprave koja prema rezultatima posljednjeg popisa stanovništva ima više od 30.000 stanovnika može da formira stručnu službu za potrebe rada skupštine i radnih tijela skupštine.
(2) Stručna služba skupštine obavlja stručne i administrativno-tehničke poslove za potrebe sazivanja i održavanja sjednica skupštine.
(3) Sekretar skupštine rukovodi stručnom službom skupštine i odgovara za rad stručne službe.
(4) Izuzetno, skupština može posebnom odlukom prenijeti poslove stručne službe skupštine na gradsku, odnosno opštinsku upravu.


3. Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine

Član 54.

(1) Gradonačelnik u gradu, odnosno načelnik opštine u opštini je izvršni organ vlasti jedinice lokalne samouprave.
(2) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine zastupa i predstavlja jedinicu lokalne samouprave.
(3) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine rukovodi gradskom, odnosno opštinskom upravom i odgovoran je za njen rad.

Član 55.

(1) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine ima zamjenika koji mu pomaže u vršenju dužnosti.
(2) Zamjenik izvršava dužnosti koje mu povjeri gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, zamjenjuje ga i djeluje u njegovo ime kada je on odsutan ili spriječen u izvršavanju svojih dužnosti.
(3) Mandat zamjenika traje do kraja mandata skupštine koja ga je izabrala.

Član 56.

(1) Skupština bira i razrješava zamjenika na prijedlog gradonačelnika, odnosno načelnika opštine.
(2) Izbor, opoziv i razrješenje zamjenika vrši se po postupku predviđenom za izbor, opoziv i razrješenje predsjednika skupštine i uređuje se statutom i poslovnikom.

Član 57.

(1) Ako mandat gradonačelniku, odnosno načelniku opštine prestane prije isteka vremena na koje je izabran, 1/3 odbornika može da predloži skupštini razrješenje zamjenika.
(2) U slučaju prestanka mandata gradonačelnika, odnosno načelnika opštine prije isteka vremena na koje je izabran u skladu sa izbornim propisima, a zamjenik je spriječen da obavlja dužnosti ili jedinica lokalne samouprave nema zamjenika, skupština bira vršioca dužnosti zamjenika, u skladu sa statutom i poslovnikom, na prijedlog 1/3 odbornika do izbora novog gradonačelnika, odnosno načelnika opštine, koji ima sve nadležnosti izvršnog organa vlasti u skladu sa ovim zakonom.


Član 58.

(1) Gradonačelnika, odnosno načelnika opštine biraju građani na opštim neposrednim izborima za period od četiri godine u skladu sa izbornim propisima.
(2) Prestanak mandata gradonačelnika, odnosno načelnika opštine i njegov opoziv prije isteka mandata sprovodi se u skladu sa izbornim propisima.
(3) U slučaju prestanka mandata u skladu sa izbornim propisima ili trajne spriječenosti gradonačelnika, odnosno načelnika opštine da obavlja funkciju, a preostalo je više od godinu dana mandata, raspisuju se izbori u roku od 60 dana.

Član 59.

(1) Nadležnosti gradonačelnika, odnosno načelnika opštine su:
1) predlaže statut,
2) predlaže odluke i druga opšta akta skupštini,
3) izrađuje i podnosi skupštini na usvajanje nacrt i prijedlog budžeta, finansijski izvještaj, ekonomski plan, razvojni plan, investicioni program, prostorni i urbanistički plan i ostale planske i regulatorne dokumente koji se odnose na korišćenje i upravljanje zemljištem, uključujući i korišćenje javnog zemljišta,
4) obavještava skupštinu o svim pitanjima iz nadležnosti jedinice lokalne samouprave, njenih prava i obaveza,
5) sprovodi lokalnu politiku u skladu sa odlukama skupštine, izvršava lokalni budžet i obezbjeđuje primjenu odluka i drugih akata skupštine,
6) izvršava zakone i druge propise Republike, grada i opštine čije je izvršenje povjereno jedinici lokalne samouprave,
7) donosi odluku o osnivanju gradske, odnosno opštinske uprave,
8) donosi pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske, odnosno opštinske uprave,
9) predlaže imenovanje i razrješenje načelnika odjeljenja ili službe,
10) predlaže i donosi opšte i pojedinačne akte o organizaciji i funkcionisanju civilne zaštite u oblasti zaštite i spasavanja i vrši i druge poslove iz oblasti zaštite i spasavanja u skladu sa zakonom,
11) realizuje saradnju jedinice lokalne samouprave sa drugim jedinicama lokalne samouprave, međunarodnim i drugim organizacijama, u skladu sa odlukama i zaključcima skupštine i njenih radnih tijela,
12) daje saglasnost na statute i druga opšta akta preduzeća i ustanova čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave,
13) podnosi izvještaj skupštini o radu u organima preduzeća koja obavljaju komunalne djelatnosti,
14) podnosi izvještaj skupštini o svom radu i radu gradske, odnosno opštinske uprave,
15) pokreće inicijativu da se do odluke nadležnog suda obustavi od izvršenja opšti ili pojedinačni akt skupštine, ako smatra da je suprotan Ustavu i zakonu,
16) zaključuje ugovore u ime jedinice lokalne samouprave, u skladu sa aktima skupštine,
17) rješava u drugom stepenu po žalbi na prvostepena rješenja, ukoliko za rješavanje nisu nadležni republički organi,
18) donosi odluke o raspolaganju novčanim sredstvima na način utvrđen statutom,
19) odlučuje o sukobu nadležnosti između gradske, odnosno opštinske uprave i organizacija koje vrše poslove od interesa za jedinicu lokalne samouprave,
20) odlučuje o izuzeću službenog lica gradske, odnosno opštinske uprave i
21) obavlja druge poslove utvrđene zakonom i statutom.
(2) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine odgovoran je za zakonitost svih akata koje predlaže skupštini.

4. Gradska, odnosno opštinska uprava

Član 60.

Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine utvrđuje strukturu i unutrašnju organizaciju gradske, odnosno opštinske uprave u zakonom utvrđenim opštim granicama.

Član 61.

(1) Poslovi gradske, odnosno opštinske uprave su:
1) izvršavanje i sprovođenje propisa skupštine i gradonačelnika, odnosno načelnika opštine,
2) pripremanje nacrta odluka i drugih akata koje donosi skupština i gradonačelnik, odnosno načelnik opštine,
3) izvršavanje i sprovođenje zakona i drugih propisa i obezbjeđenje vršenja poslova čije je izvršenje povjereno jedinici lokalne samouprave i
4) vršenje stručnih i drugih poslova koje joj povjeri skupština i gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(2) Organizacija rada gradske, odnosno opštinske uprave zasniva se na principima ekonomičnosti, efikasnosti, djelotvornosti i javnosti rada organa jedinice lokalne samouprave u izvršavanju njihovih nadležnosti.

Član 62.

(1) U gradskoj, odnosno opštinskoj upravi organizuju se odjeljenja i službe kao osnovne organizacione jedinice.
(2) U zavisnosti od obima i vrste poslova u odjeljenjima i službama mogu se formirati odsjeci kao unutrašnje organizacione jedinice.
(3) Opštinska uprava koja ima do deset zaposlenih ne može formirati odjeljenja i službe.
(4) Izuzetno od stava 2. ovog člana odsjek se može formirati kao samostalna organizaciona jedinica u opštinskoj upravi koja ima do deset zaposlenih, kao i u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi za obavljanje specifičnih poslova.
(5) Radi efikasnijeg izvršavanja poslova iz nadležnosti gradske, odnosno opštinske uprave mogu se formirati mjesne kancelarije u pojedinim naseljenim mjestima.




Član 63.

(1) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine može da formira kabinet kao posebnu organizacionu jedinicu radi vršenja savjetodavnih, protokolarnih i administrativno-tehničkih poslova.
(2) Kabinetom rukovodi šef kabineta kojeg postavlja, odnosno raspoređuje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(3) Gradnačelnik, odnosno načelnik opštine može da ima savjetnike, s tim da načelnik opštine može da ima najviše dva savjetnika.
(4) Gradonačelnik može da postavi gradskog menadžera i gradskog arhitektu, odnosno prostornog planera za rad na pripremi i realizaciji razvojnih programa i projekata, kojima se podstiče ekonomski razvoj, obezbjeđuje zaštita životne sredine, održivi razvoj, podstiču preduzetničke inicijative, javno privatno partnerstvo, donose akti prostornog planiranja i iniciraju izmjene propisa radi stvaranja podsticajnog ambijenta za razvoj grada.
(5) Mandat šefa kabineta, savjetnika, gradskog menadžera i gradskog arhitekte, odnosno prostornog planera prestaje prestankom mandata gradonačelnika, odnosno načelnika opštine, ostavkom ili razrješenjem.
(6) Na radno-pravni status šefa kabineta, savjetnika, gradskog menadžera i gradskog arhitekte, odnosno prostornog planera primjenjuju se opšti propisi o radu.
(7) Izuzetno od stava 5. ovog člana ako je za šefa kabineta raspoređeno lice sa statusom službenika ili namještenika u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi, to lice, dok je u mandatu šefa kabineta, kao i nakon prestanka mandata ima prava iz radnog odnosa službenika ili namještenika u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi.

Član 64.

(1) Prilikom donošenja pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske, odnosno opštinske uprave polazi se od njenog djelokruga utvrđenog zakonom, drugim propisima i sljedećih načela:
1) objedinjavanje istih ili sličnih, odnosno međusobno povezanih poslova u odgovarajuće unutrašnje organizacione jedinice,
2) zakonitog i blagovremenog odlučivanja o pravima i obavezama i na zakonu zasnovanim pravnim interesima fizičkih i pravnih lica,
3) stručnog i racionalnog obavljanja poslova i ostvarivanja odgovornosti zaposlenih, postavljenih i imenovanih lica i
4) efikasnog rukovođenja organizacionim jedinicama i stalnog nadzora nad obavljanjem poslova.
(2) Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske, odnosno opštinske uprave obuhvaćena su i radna mjesta u stručnoj službi skupštine.
(3) Vlada uredbom propisuje načela za unutrašnju organizaciju i sistematizaciju radnih mjesta u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi.

Član 65.

(1) Jedinice lokalne samouprave međusobno sarađuju u organizaciji i izvršavanju poslova iz samostalnog djelokruga, a naročito u izvršavanju prenesenih poslova republičke uprave.
(2) Saradnja iz stava 1. ovog člana se ostvaruje:
1) razmjenom informacija i koordinacijom o svim pitanjima koja su od značaja za efikasnost rada gradske, odnosno opštinske uprave i
2) zaključenjem sporazuma, odnosno ugovora kojim se gradska, odnosno opštinska uprava pod određenim uslovima ovlašćuje da izvršava poslove na području druge jedinice lokalne samouprave, a izuzetno formiranjem zajedničke gradske, odnosno opštinske uprave za područje više jedinica lokalne samouprave.

Član 66.

Broj stanovnika na području jedinice lokalne samouprave prema rezultatima posljednjeg popisa stanovništva je kriterijum na osnovu kojeg se utvrđuje maksimalan broj zaposlenih u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi.

Član 67.

(1) Maksimalan broj zaposlenih na neodređeno vrijeme u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi, uključujući i zaposlene u stručnoj službi skupštine ne može biti veći od tri zaposlena na 1.000 stanovnika na području jedinice lokalne samouprave prema rezultatima posljednjeg popisa stanovništva.
(2) Maksimalan broj zaposlenih na neodređeno vrijeme u gradskoj upravi, uključujući i zaposlene u stručnoj službi skupštine grada, koji u svom sastavu ima više opština ne može biti veći od jednog zaposlenog na 1.000 stanovnika na području svih jedinica lokalne samouprave koje su u sastavu grada, prema rezultatima posljednjeg popisa stanovništva.
(3) Zaposleni iz st. 1. i 2. ovog člana su službenici i namještenici u smislu zakona kojim se uređuje radno-pravni status zaposlenih u organima jedinice lokalne samouprave, ne uključujući funkcionere jedinice lokalne samouprave i zaposlene koji obavljaju poslove u oblasti zaštite od požara.

Član 68.

Izuzetno od člana 67. ovog zakona, maksimalan broj zaposlenih na neodređeno vrijeme u opštinskoj upravi jedinice lokalne samouprave koja na svom području prema rezultatima posljednjeg popisa stanovništva ima:
1) do 1.000 stanovnika je sedam zaposlenih,
2) od 1.001 do 2.000 stanovnika je deset zaposlenih,
3) od 2.001 do 3.000 stanovnika je 13 zaposlenih,
4) od 3.001 do 4.000 stanovnika je 15 zaposlenih i
5) od 4.001 do 5.000 stanovnika je 17 zaposlenih.


Član 69.

Ukupan broj zaposlenih na određeno vrijeme i lica angažovanih po drugim osnovima u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi, uključujući i zaposlene u stručnoj službi ne može biti veći od 10% zaposlenih na neodređeno vrijeme.







GLAVA V
MEĐUSOBNI ODNOSI SKUPŠTINE I GRADONAČELNIKA, ODNOSNO NAČELNIKA OPŠTINE

Član 70.

Međusobni odnosi skupštine i gradonačelnika, odnosno načelnika opštine zasnivaju se na principima međusobnog uvažavanja i saradnje, uz pojedinačnu odgovornost za ostvarivanje vlastitih nadležnosti i zajedničku odgovornost za funkcionisanje jedinice lokalne samouprave.

Član 71.

(1) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine dužan je da redovno informiše skupštinu o ostvarivanju politike jedinice lokalne samouprave, da odgovara na odbornička pitanja i inicijative na način i u rokovima utvrđenim statutom i poslovnikom.
(2) Skupština je dužna da razmotri prijedloge akata, odnosno izvještaja i informacija koje podnese gradonačelnik, odnosno načelnik opštine i o njima se izjasni u rokovima utvrđenim statutom i poslovnikom.


GLAVA VI
IMOVINA I FINANSIRANJE JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 72.

(1) Sve pokretne i nepokretne stvari i imovinska prava koja pripadaju jedinici lokalne samouprave čine njenu imovinu.
(2) Jedinica lokalne samouprave upravlja, koristi i raspolaže svojom imovinom u skladu sa zakonom, sa pažnjom dobrog domaćina, a u interesu lokalnog stanovništva.

Član 73.

(1) Finansijski resursi jedinica lokalne samouprave su srazmjerni njihovim nadležnostima koje su im dodijeljene zakonom, a svaki prenos novih funkcija praćen je obezbjeđenjem finansijskih sredstava potrebnih za njihovo efikasno izvršavanje.
(2) Jedinice lokalne samouprave konsultuju se na odgovarajući način o svim pitanjima koja se odnose na obezbjeđenje i raspodjelu sredstava, kao i o svim izmjenama zakona koje mogu uticati na finansijsko stanje u jedinicama lokalne samouprave.
(3) Budžet jedinice lokalne samouprave prioritetno usmjerava raspoložive resurse na pokrivanje troškova obaveznih funkcija.

Član 74.

Prihodi i primici jedinice lokalne samouprave uključuju:
1) poreze:
1. porez na nepokretnosti,
2. porez na prihod od poljoprivrede i šumarstva,
3. porez na dobit od igara na sreću,
4. ostale poreze utvrđene zakonom,
2) takse:
1. gradske, odnosno opštinske administrativne takse,
2. komunalne takse,
3. ostale takse utvrđene zakonom,
3) naknade:
1. naknade za uređenje građevinskog zemljišta,
2. naknade na osnovu prirodnih i lokacijskih pogodnosti gradskog građevinskog zemljišta i pogodnosti već izgrađene komunalne infrastrukture koje mogu nastati prilikom korišćenja tog zemljišta (renta),
3. naknade za korišćenje prirodnih i drugih dobara od opšteg interesa,
4. naknade za korišćenje objekata i uređaja zajedničke komunalne potrošnje (komunalna naknada),
5. ostale naknade,
4) prihode i primitke od imovine:
1. prihode od zakupa,
2. prihode od kamata,
3. prihode od prodaje imovine čija prodaja ne ugrožava izvršavanje nadležnosti grada, odnosno opštine,
5) ostale prihode:
1. prihode od samodoprinosa,
2. prihode od novčanih kazni izrečenih u prekršajnom postupku, utvrđenih aktima grada, odnosno opštine i
3. ostale zakonom utvrđene prihode.

Član 75.

(1) Vlastiti izvori prihoda jedinice lokalne samouprave utvrđuju se zakonom.
(2) Jedinica lokalne samouprave ima pravo na vlastite finansijske resurse, kojim organi jedinice lokalne samouprave mogu slobodno raspolagati u okviru svoje nadležnosti, u skladu sa zakonom.
(3) Jedinica lokalne samouprave ostvaruje dio finansijskih resursa od poreza i taksa čiju stopu utvrđuje u skladu sa zakonom.
(4) Sva sredstva iz vlastitih izvora prihoda pripadaju budžetu jedinice lokalne samouprave.
Član 76.

(1) Zakonom se utvrđuje raspodjela prihoda između Republike i jedinica lokalne samouprave, u skladu sa stepenom razvijenosti jedinica lokalne samouprave.
(2) Raspodjela prihoda ima za cilj da se dopune vlastiti izvori finansiranja jedinica lokalne samouprave i obezbijedi efikasno izvršavanje njihovih nadležnosti.
(3) Raspodjela prihoda iz st. 1. i 2. ovog člana je takva da organi jedinice lokalne samouprave mogu planirati iznos sredstava kojim raspolažu u toku fiskalne godine.
(4) Pravila za redistribuciju sredstava iz budžeta Republike na jedinice lokalne samouprave zasnivaju se na objektivnim, transparentnim i potvrdivim kriterijumima koje utvrdi Narodna skupština.
(5) Prema kriterijumima iz stava 4. ovog člana, jedinice lokalne samouprave dijele se na:
1) razvijene,
2) srednje razvijene,
3) nerazvijene i
4) izrazito nerazvijene jedinice lokalne samouprave.
(6) Stepen razvijenosti jedinica lokalne samouprave utvrđuje Vlada, na osnovu kriterijuma koje utvrdi Narodna skupština.
(7) Kriterijumi za utvrđivanje stepena razvijenosti donose se svake tri godine. Stepen razvijenosti jedinica lokalne samouprave utvrđuje se do 30. septembra tekuće godine za narednu godinu.
(8) Republika, kroz mjere ujednačavanja, pruža posebnu podršku finansijski nerazvijenim i izrazito nerazvijenim jedinicama lokalne samouprave, u cilju smanjenja razlika u stepenu razvijenosti i finansijskog opterećenja u izvršavanju nadležnosti.

Član 77.

(1) Sredstva za finansiranje rada organa jedinica lokalne samouprave obezbjeđuju se u budžetu jedinice lokalne samouprave.
(2) Prilikom utvrđivanja visine sredstava iz stava 1. ovog člana polazi se od potrebe obezbjeđivanja potpunog i efikasnog izvršavanja nadležnosti i poslova organa jedinice lokalne samouprave, njihove prirode, obima i od drugih uslova utvrđenih posebnim zakonom.

Član 78.

Jedinice lokalne samouprave imaju pravo da se kreditno zadužuju u skladu sa procedurama i u granicama utvrđenim zakonom.

Član 79.

(1) Za zakonito korišćenje sredstava za zarade zaposlenih, materijalne troškove, posebne naknade, nabavku i održavanje opreme i sredstava za posebne namjene odgovoran je gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(2) Naloge i druge akte za isplatu i korišćenje sredstava iz stava 1. ovog člana potpisuje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine ili lice koje on ovlasti.

Član 80.

(1) Sredstva za finansiranje povjerenih poslova jedinice lokalne samouprave utvrđuju se u budžetu Republike.
(2) Visina sredstava iz stava 1. ovog člana utvrđuje se u zavisnosti od vrste, složenosti i obima povjerenih poslova.
(3) Isplatu sredstava po ovom osnovu vrši ministarstvo nadležno za finansije, na osnovu dostavljenih podataka nadležnog organa jedinice lokalne samouprave.

Član 81.

(1) U pogledu visine sredstava za obavljanje povjerenih poslova, u slučaju spora, jedinice lokalne samouprave, odnosno Vlada, mogu pokrenuti spor pred arbitražom.
(2) Arbitraža se formira od jednakog broja predstavnika jedinice lokalne samouprave i Vlade.
(3) Arbitraža utvrđuje pravila po kojima će se voditi postupak.
(4) Odluka postignuta arbitražom je konačna i izvršna.
(5) Ako se spor ne riješi arbitražom, odlučuje nadležni sud u upravnom sporu.


GLAVA VII
AKTI ORGANA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 82.

(1) Organi jedinice lokalne samouprave u vršenju poslova iz svoje nadležnosti donose: statut, poslovnik, odluke, pravilnike, naredbe, rješenja, uputstva, zaključke, preporuke, rezolucije, strategije, planove i programe.
(2) Skupština donosi statut, poslovnik, odluke, rješenja, zaključke, preporuke, rezolucije, strategije, planove i programe.
(3) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine donosi odluke, pravilnike, naredbe, uputstva, rješenja, zaključke, planove i programe.

Član 83.

(1) Statut je najviši pravni akt jedinice lokalne samouprave.
(2) Statutom se uređuju poslovi jedinice lokalne samouprave, organizacija i rad organa jedinice lokalne samouprave, akti, finansiranje, učešće građana u lokalnoj samoupravi, saradnja jedinice lokalne samouprave sa drugim jedinicama lokalne samouprave, postupak za donošenje i promjenu statuta i druga pitanja utvrđena zakonom.

Član 84.

(1) Prijedlog za donošenje akta iz nadležnosti skupštine mogu podnijeti gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, svaki odbornik, radna tijela skupštine i 10% birača ili 1.000 birača sa područja jedinice lokalne samouprave.
(2) Inicijativu za donošenje akata iz nadležnosti organa jedinice lokalne samouprave mogu pokrenuti građani i udruženja građana, u skladu sa postupkom predviđenim zakonom kojim je uređena građanska inicijativa.

Član 85.

Prijedlog za donošenje, izmjene i dopune statuta mogu podnijeti gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, najmanje 1/3 odbornika u skupštini i 20% birača ili 1.500 birača sa područja jedinice lokalne samouprave.

Član 86.

(1) Opšti akti organa jedinice lokalne samouprave objavljuju se u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave.
(2) Pojedinačni akti organa jedinice lokalne samouprave kojim se odlučuje o izboru, imenovanju, postavljenju i razrješenju iz njihove nadležnosti objavljuju se u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave, a ostali pojedinačni akti objavljuju se u skladu sa statutom jedinice lokalne samouprave.
(3) Sekretar skupštine uređuje službeno glasilo jedinice lokalne samouprave i odgovoran je za njegov sadržaj.
(4) Sekretar skupštine dostavlja Ministarstvu službeno glasilo jedinice lokalne samouprave u roku od 15 dana od dana njegovog objavljivanja.
(5) Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana ako organ jednice lokalne samouprave nije u mogućnosti da objavi opšti ili pojedinačni akt u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave, objavljuje ga u „Službenom glasniku Republike Srpske“.


GLAVA VIII
JAVNOST RADA ORGANA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE I ODNOSI SA JAVNOŠĆU

Član 87.

(1) Organi jedinice lokalne samouprave obezbjeđuju javnost rada redovnim davanjem informacija sredstvima javnog informisanja, redovnim održavanjem konferencija za štampu, redovnim objavljivanjem podataka o broju zaposlenih u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi po kategoriji zaposlenih, obezbjeđivanjem uslova za neometano informisanje javnosti o izvršavanju poslova iz svoje nadležnosti i o svim promjenama organizacije, djelokruga poslova, rasporeda radnog vremena i drugim promjenama u organizaciji i radu gradske, odnosno opštinske uprave.
(2) Objavljivanje određenih izvještaja može se uskratiti samo kada je to propisano zakonom.
(3) Skupština usvaja odluke o uskraćivanju informacija u skladu sa zakonom.
(4) Organi jedinice lokalne samouprave podnose javnosti godišnje izvještaje u kojima se porede postignuti rezultati sa planiranim programskim ciljevima.

Član 88.

(1) Obavještenja i informacije o obavljanju poslova organa jedinice lokalne samouprave mogu davati predsjednik skupštine i gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(2) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine može za davanje odgovarajućih informacija ovlastiti pojedine službenike.
(3) Ovlašćeni službenici iz stava 2. ovog člana odgovorni su za tačnost i pravovremenost informacija, a svako neovlašćeno davanje informacija ili davanje netačnih informacija predstavlja težu povredu radne dužnosti.

Član 89.

(1) Predsjednik skupštine, gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, ili ovlašćeni službenik redovno organizuju konferencije za štampu o pitanjima izvršavanja poslova u nadležnosti organa jedinice lokalne samouprave.
(2) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine može odlučiti da se u postupku pripreme i donošenja opšteg akta objavi njegov tekst u svim fazama donošenja posredstvom sredstava javnog informisanja i internet stranice jedinice lokalne samouprave i da odredi rok za davanje primjedaba u pisanoj formi na tekst opšteg akta.

Član 90.

Organi jedinice lokalne samouprave dužni su da svoj rad i poslovanje urede na način da fizička i pravna lica mogu na jednostavan i efikasan način ostvarivati svoja Ustavom zagarantovana prava i zakonom zaštićene interese, te ispunjavati svoje dužnosti.

Član 91.

(1) Organi jedinice lokalne samouprave dužni su da omoguće fizičkim i pravnim licima podnošenje prigovora i pritužbi na rad organa jedinice lokalne samouprave, kao i na nepravilan odnos službenika gradske, odnosno opštinske uprave kada im se obraćaju radi ostvarivanja svojih prava, interesa ili izvršavanja dužnosti.
(2) Na podnesene prigovore i pritužbe gradonačelnik, odnosno načelnik opštine dužan je fizičkim i pravnim licima dati odgovor u roku od 30 dana od dana podnošenja prigovora ili pritužbe.
(3) Prigovore, odnosno pritužbe na rad gradonačelnika, odnosno načelnika opštine razmatra skupština i prema njima zauzima stav.



Član 92.

(1) Sjednice skupštine, komisija, odbora i savjeta su javne, ako nije drugačije predviđeno zakonom.
(2) Sjednici skupštine mogu prisustvovati zainteresovani građani, na način i pod uslovima propisanim poslovnikom skupštine.

Član 93.

(1) Na objektima u kojima su smješteni organi jedinice lokalne samouprave mora biti istaknut naziv organa.
(2) Na prikladnom mjestu u objektu mora biti istaknut raspored prostorija organa jedinice lokalne samouprave.
(3) Na ulazu u službene prostorije moraju biti istaknuta lična imena službenika i namještenika i oznaka poslova koje obavljaju.


GLAVA IX
NADZOR NAD RADOM ORGANA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 94.

(1) Ministarstvo je nadležno za vršenje nadzora nad radom organa jedinice lokalne samouprave.
(2) Nadzor nad radom organa jedinice lokalne samouprave vrši se samo u zakonom utvrđenim slučajevima.
(3) Nadzor nad radom organa jedinice lokalne samouprave ne može ograničiti njihovo pravo da nezavisno i u skladu sa zakonom upravljaju javnim poslovima iz njihove samostalne nadležnosti.
(4) Nadzor nad izvršenjem poslova iz samostalnog djelokruga organa jedinice lokalne samouprave ograničava se na zakonitost preduzetih radnji.
(5) Nadzor u vezi sa zakonitošću i ekspeditivnošću donesenih akata može se vršiti u odnosu na povjerene poslove republičke uprave organima jedinica lokalne samouprave.
(6) Nadzor nad ekspeditivnošću donošenja akta organa jedinice lokalne samouprave, republički organi uprave vrše u okviru svog djelokruga.
(7) Nadzor se vrši u obimu koji je proporcionalan značaju interesa koji se njime namjerava zaštititi.
(8) Na postupak nadzora nad radom organa jedinica lokalne samouprave koji nije uređen ovim zakonom primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje opšti upravni postupak.

Član 95.

(1) Predmet nadzora su:
1) opšti akti koje donosi skupština,
2) opšti akti koje donosi gradonačelnik, odnosno načelnik opštine,
3) odluke koje se odnose na raspolaganje nepokretnostima u svojini jedinice lokalne samouprave,
4) odluke o finansijskoj obavezi od 10.000 KM ili više i
5) akti doneseni u postupku sprovođenja povjerenih poslova republičke uprave.
(2) Ministarstvo vrši nadzor nad aktima iz stava 1. ovog člana u roku od 90 dana od dana njihovog donošenja.

Član 96.

(1) Skupština može tražiti od Ministarstva da kontroliše zakonitost akata koje donosi gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(2) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine može tražiti od Ministarstva da kontroliše zakonitost akata koje donese skupština.
(3) Zahtjev se podnosi u roku od 30 dana od dana donošenja akta iz stava 1, odnosno stava 2. ovog člana.
(4) U zahtjevu iz stava 3. ovog člana navode se odredbe zakona i drugih opštih akata za koje podnosilac zahtjeva smatra da su povrijeđene i obrazloženje tih navoda.
(5) Ministarstvo u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva postupa u skladu sa članom 98. ovog zakona.

Član 97.

(1) Pravno ili fizičko lice koje smatra da su njegova prava ili pravni interesi povrijeđeni aktom organa jedinice lokalne samouprave može tražiti da Ministarstvo izvrši nadzor nad zakonitošću akta.
(2) Zahtjev se podnosi u roku od 30 dana od dana saznanja za osporeni akt, odnosno najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu akta nad kojim se traži vršenje nadzora.
(3) Ministarstvo u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva postupa u skladu sa članom 98. ovog zakona.

Član 98.

(1) Ako Ministarstvo nakon sprovedenog postupka nadzora utvrdi da je akt organa jedinice lokalne samouprave u suprotnosti sa zakonom ili statutom ili drugim opštim aktom, obavijestiće donosioca akta o razlozima zbog kojih je akt suprotan zakonu ili statutu ili drugom opštem aktu i zatražiti da organ izmijeni, ukine ili poništi osporeni akt.
(2) Organ jedinice lokalne samouprave dužan je da izmijeni, ukine ili poništi osporeni akt u roku od 30 dana od dana prijema obavještenja iz stava 1. ovog člana.
(3) Ukoliko organ jedinice lokalne samouprave odbije da postupi po zahtjevu iz stava 1. ovog člana ili ne donese odluku o zahtjevu, dužan je da o tome dostavi obrazloženo obavještenje Ministarstvu u roku od tri dana od isteka roka iz stava 2. ovog člana.
(4) Ministarstvo će pokrenuti postupak pred nadležnim sudom protiv akta organa jedinice lokalne samouprave u roku od 30 dana od dana prijema obavještenja iz stava 3. ovog člana, kao i u slučaju da organ jedinice lokalne samouprave ne dostavi obavještenje.

Član 99.

(1) Vlada će do odluke suda, pored akata iz člana 95. ovog zakona, obustaviti od izvršenja i svaki propis, opšti ili pojedinačni akt organa jedinice lokalne samouprave za koje ocijeni da su protivustavni ili protivzakoniti ili ozbiljno ugrožavaju javni interes ili predstavljaju rizik od nanošenja nepopravljive štete.
(2) Odluku iz stava 1. ovog člana Vlada donosi na prijedlog Ministarstva u roku od 15 dana od dana dostavljanja prijedloga.
(3) Odluka Vlade iz stava 1. ovog člana objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srpske”.
(4) Vlada će pokrenuti postupak pred nadležnim sudom u roku od 15 dana od dana stupanja na snagu odluke o obustavljanju od izvršenja.

Član 100.

Ministarstvo daje inicijativu za ocjenu ustavnosti i zakonitosti statuta ili drugog opšteg akta organa jedinice lokalne samouprave pred Ustavnim sudom ako smatra da taj akt nije u saglasnosti sa Ustavom i zakonom.

Član 101.

(1) Republički organi koji su nadležni za vršenje nadzora nad ekspeditivnošću akata koje donesu organi jedinice lokalne samouprave u okviru ovlašćenja u vršenju povjerenih poslova imaju pravo da traže, u roku od 15 dana od dana saznanja za osporeni akt, da organi jedinice lokalne samouprave izmijene, ukinu ili ponište osporeni akt na osnovu uvažavanja ekspeditivnosti.
(2) Ako organi jedinice lokalne samouprave ne postupe u skladu sa zahtjevom iz stava 1. ovog člana, republički organi nadležni za vršenje nadzora nad ekspeditivnošću, donijeće akt umjesto organa jedinice lokalne samouprave.
(3) Organ koji vrši nadzor će obavijestiti organe jedinice lokalne samouprave o odluci koju donese u roku od osam dana od dana donošenja odluke.
(4) Ako organ jedinice lokalne samouprave smatra da je akt koji je donio organ u vršenju nadzora nezakonit, ima pravo da kod nadležnog suda pokrene upravni spor u roku od 30 dana od dana prijema obavještenja o donesenom aktu.
(5) Organ jedinice lokalne samouprave će obavijestiti organ koji vrši nadzor da je pokrenuo upravni spor kod nadležnog suda.
(6) Ukoliko organ jedinice lokalne samouprave smatra da usvajanje akta od organa koji vrši nadzor može dovesti do nanošenja nepopravljive štete, može zatražiti od nadležnog suda da obustavi od izvršenja navedeni akt.
(7) Sud donosi odluku o obustavljanju od izvršenja osporenog akta u roku od osam dana od dana podnošenja zahtjeva, a nakon razmatranja argumenata svih zainteresovanih strana.

Član 102.

(1) Organ jedinice lokalne samouprave dostavlja organu koji vrši nadzor u roku od deset dana od dana podnošenja zahtjeva kopije svih dokumenata i sve druge informacije koje se odnose na akt nad kojim se traži sprovođenje nadzora.
(2) Gradonačelnik, odnosno načelnik opštine i sekretar skupštine dužni su da dostave dokumenta i informacije organu koji vrši nadzor.
(3) Organ jedinice lokalne samouprave dužan je da dopusti vršenje nadzora u službenim prostorijama, da na uvid traženu dokumentaciju i sva potrebna objašnjenja na postavljena pitanja organu koji vrši nadzor.

Član 103.

(1) U slučaju da organ jedinice lokalne samouprave ne izvršava svoje nadležnosti u skladu sa zakonom i time ugrožava ostvarivanje osnovnih prava građana, Ministarstvo će upozoriti nadležni organ jedinice lokalne samouprave i zatražiti preduzimanje mjera kojim će se izvršiti nadležnosti organa jedinice lokalne samouprave.
(2) Ako organ jedinice lokalne samouprave ne preduzme mjere za izvršavanje nadležnosti u roku od osam dana od dana prijema upozorenja, Ministarstvo će podnijeti tužbu nadležnom sudu, koji će u daljem roku od osam dana izreći privremene mjere kojima će se obezbijediti izvršavanje nadležnosti organa jedinice lokalne samouprave.
(3) Organ jedinice lokalne samouprave može izjaviti žalbu na odluku nadležnog suda kojom su izrečene privremene mjere, a žalba ne odlaže izvršenje.
(4) Organi jedinice lokalne samouprave odgovorni su za hitno i potpuno sprovođenje izrečene privremene mjere, odnosno privremenih mjera.
(5) Vlada jednom godišnje razmatra izvještaj o izvršenom nadzoru nad radom organa jedinica lokalne samouprave.

Član 104.

Ministarstvo će postupiti na način propisan u članu 103. ovog zakona i u slučaju ako:
1) se rad organa jedinice lokalne samouprave ne odvija u skladu sa zakonom, statutom, poslovnikom i drugim aktima jedinice lokalne samouprave ili
2) je rad jednog organa jedinice lokalne samouprave onemogućen radnjama ili propuštanjem radnji drugog organa jedinice lokalne samouprave ili
3) je izabranom funkcioneru organa jedinice lokalne samouprave onemogućeno izvršavanje poslova u skladu sa zakonom, statutom, poslovnikom i drugim aktima jedinice lokalne samouprave.


GLAVA X
OBLICI NEPOSREDNOG UČEŠĆA GRAĐANA U LOKALNOJ SAMOUPRAVI

Član 105.

Jedinica lokalne samouprave, u interesu lokalnog stanovništva, razvija odgovarajuće oblike neposrednog učešća građana u lokalnoj samoupravi koji nisu izričito zabranjeni zakonom.

Član 106.

Oblici neposrednog učešća građana u lokalnoj samoupravi su:
1) referendum,
2) zbor građana,
3) građanska inicijativa,
4) mjesna zajednica,
5) sati građana u skupštinama i
6) drugi oblici učešća, u skladu sa zakonom.

Član 107.

Građani neposredno učestvujući u lokalnoj samoupravi odlučuju o:
1) izgradnji objekata komunalne infrastrukture, načinu obezbjeđivanja finansijskih sredstava za izgradnju tih objekata, kao i o načinu korišćenja i upravljanja tim objektima,
2) pokretanju inicijative za donošenje i izmjenu propisa i opštih akata iz nadležnosti jedinice lokalne samouprave,
3) upućivanju preporuka i prigovora na rad organa jedinice lokalne samouprave,
4) pokretanju inicijative za teritorijalnu promjenu, u skladu sa zakonom i
5) o drugim pitanjima utvrđenim statutom jedinice lokalne samouprave.

Član 108.

Građani se izjašnjavaju na referendumu u skladu sa zakonom i statutom jedinice lokalne samouprave.

Član 109.

(1) Zbor građana može sazvati gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, predsjednik skupštine, predsjednik savjeta mjesne zajednice.
(2) Sazivanje i način rada zbora građana reguliše se posebnom odlukom skupštine.
(3) Predsjednik savjeta mjesne zajednice dužan je da sazove zbor građana na pismeni zahtjev najmanje 5% birača koji imaju prebivalište na području mjesne zajednice za koju se zbor građana saziva.

Član 110.

(1) Građani jedinice lokalne samouprave pokreću inicijativu za:
1) donošenje ili izmjenu statuta,
2) donošenje ili izmjenu akta kojim se uređuje određeno pitanje iz samostalnog djelokruga i
3) raspisivanje referenduma.
(2) Skupština je dužna da u roku od 60 dana od dana prijema inicijative iz stava 1. t. 1) do 3) ovog člana obavi raspravu i građanima dostavi obrazložen odgovor.

Član 111.

(1) Skupština ima dužnost da razmotri svaku inicijativu koju dobije, pod uslovom da je pokrenuta na način i u obliku propisanim zakonom.
(2) Inicijativa mora da sadrži potpise građana.
(3) Broj građana koji podnose inicijativu utvrđuje se statutom, s tim da ne može biti manji od 5% birača upisanih u birački spisak za područje jedinice lokalne samouprave.
(4) Organi jedinice lokalne samouprave sprovode javnu raspravu o nacrtu statuta, nacrtu odluke o budžetu i o drugim aktima utvrđenim zakonom i statutom.

Član 112.

Postupak i način neposrednog izjašnjavanja građana utvrđuje se zakonom i statutom.

Član 113.

(1) Područje jedinice lokalne samouprave dijeli se na mjesne zajednice ako je to zasnovano na prostornim, istorijskim, privrednim ili kulturnim razlozima i ako je to u interesu stanovnika jedinice lokalne samouprave.
(2) Inicijativu za osnivanje mjesne zajednice mogu podnijeti najmanje 10% građana koji imaju prebivalište na području naseljenog mjesta, odnosno naseljenih mjesta za koja se predlaže osnivanje nove mjesne zajednice, ili najmanje 1/3 odbornika skupštine, ili gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(3) Mjesna zajednica osniva se za dio naseljenog mjesta, odnosno za područje jednog ili više međusobno povezanih naseljenih mjesta.

Član 114.

(1) Mjesna zajednica se osniva odlukom skupštine.
(2) Odlukom iz stava 1. ovog člana utvrđuju se: naziv, područje, poslovi koje vrši mjesna zajednica i druga pitanja od značaja za rad mjesne zajednice.
(3) Mjesna zajednica nema svojstvo pravnog lica.

Član 115.

(1) Mjesna zajednica ima savjet mjesne zajednice (u daljem tekstu: savjet).
(2) Savjet ima predsjednika, koga biraju članovi savjeta natpolovičnom većinom glasova od ukupnog broja članova.
(3) Mandat članova savjeta traje četiri godine.
(4) Predsjednik i članovi savjeta mogu biti razriješeni dužnosti i prije isteka mandata u skladu sa odredbama statuta jedinice lokalne samouprave.

Član 116.

Izbori za savjet sprovode se u skladu sa odredbama Izbornog zakona Republike Srpske i uputstva koje donosi Republička izborna komisija.

Član 117.

(1) Statutom se propisuju organizacija, način rada i finansiranje mjesne zajednice.
(2) Jedinica lokalne samouprave budžetom utvrđuje posebna sredstva za finansiranje mjesne zajednice.
(3) Sredstva za potrebe mjesnih zajednica mogu se obezbjeđivati i iz sredstava samodoprinosa, donacija, poklona i ličnog učešća građana mjesne zajednice.
(4) Registar mjesnih zajednica vodi gradska, odnosno opštinska uprava u skladu sa pravilnikom koji donosi ministar.
(5) Administrativne i stručne poslove za mjesne zajednice obavlja gradska, odnosno opštinska uprava.
(6) Gradska, odnosno opštinska uprava obezbjeđuje koordinaciju rada mjesnih zajednica.

Član 118.

U mjesnoj zajednici svoje potrebe i interese građani zadovoljavaju i ostvaruju:
1) pokretanjem inicijativa i učešćem u javnoj raspravi prilikom pripreme i donošenja dokumenata prostornog uređenja jedinice lokalne samouprave za područje mjesne zajednice,
2) pokretanjem inicijativa, davanjem mišljenja i učešćem u izgradnji komunalnih objekata i objekata u opštoj upotrebi,
3) pokretanjem inicijative i učešćem u javnim raspravama o aktivnostima koje su u vezi sa razvojem privrede i društvenih djelatnosti,
4) prikupljanjem i dostavljanjem organima jedinice lokalne samouprave, javnim preduzećima i ustanovama predstavki i pritužbi na njihov rad, kao i inicijativa i prijedloga građana za rješavanje pitanja od njihovog zajedničkog interesa,
5) učešćem u obezbjeđivanju prostornih, finansijskih i organizacionih uslova za sport i rekreaciju,
6) organizovanjem raznih oblika humanitarne pomoći na svom području,
7) zaštitom od elementarnih nepogoda i organizovanjem, otklanjanjem ili ublažavanjem posljedica od elementarnih nepogoda,
8) saradnjom sa udruženjima građana o pitanjima koja su od interesa za građane mjesne zajednice i
9) obavljanjem poslova koje im povjere organi jedinice lokalne samouprave.

Član 119.

Nadzor nad radom savjeta vrši organizaciona jedinica gradske, odnosno opštinske uprave koja obavlja poslove opšte uprave.


GLAVA XI
SARADNJA JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE


1. Uspostavljanje saradnje

Član 120.

(1) Jedinice lokalne samouprave imaju pravo da u obavljanju svojih dužnosti međusobno sarađuju radi izvršavanja poslova od zajedničkog interesa.
(2) Saradnja jedinica lokalne samouprave (u daljem tekstu: saradnja), u smislu ovog zakona, jeste saradnja koja se uspostavlja između dviju ili više jedinica lokalne samouprave, radi efikasnijeg i ekonomičnijeg vršenja poslova iz njihovih nadležnosti, utvrđenih zakonom, a u cilju podsticanja njihovog razvoja i ostvarivanja zajedničkih interesa.
(3) Pod saradnjom se podrazumijeva i vršenje određenih poslova iz nadležnosti jedinice lokalne samouprave od druge jedinice lokalne samouprave za račun jedne ili više jedinica lokalne samouprave, na osnovu zaključenog sporazuma.

Član 121.

(1) Jedinice lokalne samouprave dobrovoljno uspostavljaju različite oblike saradnje utvrđene ovim zakonom radi izvršavanja poslova od zajedničkog interesa, ostvarivanja zajedničkih ciljeva razvoja, a u interesu građana i privrednih subjekata na njihovom području.
(2) Saradnja se zasniva na sporazumnoj podjeli uloga i odgovornosti između jedinica lokalne samouprave, udruživanju ljudskih i materijalno-finansijskih resursa za potrebe saradnje, a radi poboljšanja efikasnosti i ekonomičnosti u ostvarivanju njihovih nadležnosti i podizanja nivoa kvaliteta usluga koje pružaju građanima.
(3) Jedinice lokalne samouprave koje ostvaruju saradnju u skladu sa ovim zakonom odgovorne su pojedinačno i zajedno za zakonitost rada i poslovanja koji proizlaze iz uspostavljene saradnje, u skladu sa zakonom i zaključenim sporazumom.

Član 122.

(1) Prijedlog za uspostavljanje saradnje mogu podnijeti gradonačelnik, odnosno načelnik opštine ili 1/3 odbornika u skupštini, kao i građani i udruženja građana u formi građanske inicijative, privredni subjekti, javne ustanove i javna preduzeća u skladu sa zakonom i statutom.
(2) Prijedlog iz stava 1. ovog člana podnosi se skupštini u pisanoj formi sa obrazloženjem ciljeva i oblika saradnje, očekivane koristi za jedinicu lokalne samouprave, potrebnim finansijskim i drugim sredstvima za realizaciju saradnje, kao i druge podatke i informacije od značaja za uspostavljanje saradnje.
(3) Prijedlog razmatra skupština u roku od 30 dana od dana prijema, a u postupku razmatranja pribavlja se mišljenje gradonačelnika, odnosno načelnika opštine, ukoliko on nije podnosilac prijedloga.
(4) Skupština donosi odluku o podnesenom prijedlogu i o tome obavještava podnosioca prijedloga, na način i u roku utvrđenom statutom i poslovnikom.
(5) Ako skupština prihvati prijedlog za uspostavljanje saradnje, onda se utvrđuje prijedlog odluke za uspostavljanje saradnje i dostalja se jedinicama lokalne samouprave sa kojima se predlaže uspostavljanje saradnje.

Član 123.

(1) Skupština, odnosno skupštine kojima je dostavljen prijedlog za uspostavljanje saradnje, o prijedlogu donose odluku u roku od 90 dana od dana dostavljanja prijedloga.
(2) O prijedlogu iz stava 1. ovog člana mišljenje daje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine ili drugi izvršni organ jedinice lokalne samouprave kojem je prijedlog dostavljen.

Član 124.

(1) Skupština, odnosno skupštine koje prihvate prijedlog za uspostavljanje saradnje formiraju zajedničku komisiju, koja izrađuje prijedlog sporazuma za uspostavljanje saradnje i prijedloge akata posredstvom kojih će se saradnja ostvariti.
(2) Komisija iz stava 1. ovog člana ima jednak broj predstavnika svake jedinice lokalne samouprave koje uspostavljaju saradnju.



Član 125.

(1) Saradnja, ako ovim zakonom nije drugačije propisano, uspostavlja se na osnovu odluke skupštine i sporazuma o uspostavljanju saradnje.
(2) Sporazum o uspostavljanju saradnje obavezno sadrži:
1) strane u sporazumu,
2) predmet sporazuma, cilj i period za koji se sporazum zaključuje,
3) prava, obaveze i odgovornosti svake strane u sporazumu,
4) oblik saradnje,
5) potrebna finansijska sredstva,
6) formiranje koordinacionog tijela i nadzor,
7) postupak za rješavanje eventualnih sporova, uslove za otkazivanje, odnosno raskid sporazuma i
8) ostale odredbe koje dogovore strane u sporazumu, u skladu sa zakonom.

Član 126.

(1) Nacrt sporazuma o uspostavljanju saradnje sa obrazloženjem ciljeva saradnje, očekivane koristi za jedinicu lokalne samouprave i potrebnim finansijskim i drugim sredstvima za realizaciju saradnje, kao i druge podatke i informacije od značaja za uspostavljanje saradnje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine dostavlja ministarstvu nadležnom za oblast saradnje koja je predmet sporazuma, radi davanja mišljenja.
(2) Ako se sporazumom uspostavlja prekogranična, odnosno međunarodna saradnja, nacrt sporazuma iz stava 1. ovog člana dostavlja se i ministarstvu nadležnom za ekonomske odnose i regionalnu saradnju radi davanja mišljenja.
(3) Ako je mišljenje ministarstva nadležnog za oblast saradnje koja je predmet sporazuma, ili ministarstva nadležnog za ekonomske odnose i regionalnu saradnju negativno, sporazum o uspostavljanju saradnje ne može se zaključiti.

Član 127.

(1) Sporazum o uspostavljanju saradnje potpisuje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine na osnovu prethodne saglasnosti skupštine.
(2) Sporazum o uspostavljanju saradnje objavljuje se u službenom glasilu jedinice lokalne samouprave.

2. Oblici saradnje

Član 128.

(1) Saradnja se ostvaruje:
1) formiranjem zajedničke radne grupe,
2) osnivanjem zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva,
3) osnivanjem zajedničke javne ustanove,
4) javno-privatnim partnerstvom,
5) udruživanjem finansijskih, materijalnih i drugih sredstava, na projektnoj osnovi i
6) vršenjem određenih poslova jedinice lokalne samouprave za drugu jedinicu lokalne samouprave ili više njih.
(2) Jedinice lokalne samouprave mogu se udruživati u udruženja lokalnih vlasti i razvijati druge oblike saradnje radi razmjene iskustava, pružanja stručne pomoći, kao i druge oblike saradnje koji doprinose unapređivanju funkcionisanja njihovih organa i poboljšanju kvaliteta života građana.

Član 129.

(1) Dvije ili više jedinica lokalne samouprave mogu formirati radne grupe za razmatranje pitanja od zajedničkog interesa iz nadležnosti njihovih organa.
(2) O formiranju zajedničke radne grupe za razmatranje pitanja iz nadležnosti izvršnog organa odlučuje gradonačelnik, odnosno načelnik opštine, a za pitanja iz nadležnosti skupštine, odlučuje skupština.
(3) Zajednička radna grupa razmatra pitanja i inicira donošenje odluka od zajedničkog interesa za izvršavanje nadležnosti organa jedinica lokalne samouprave koje su formirale radnu grupu.
(4) Zajednička radna grupa se formira i za razmjenu iskustava i ostvarivanje stručne saradnje između lokalnih uprava u vršenju njihovih nadležnosti.

Član 130.

(1) Zajedničko javno preduzeće, odnosno privredno društvo mogu da osnuju dvije ili više jedinica lokalne samouprave za obavljanje komunalnih i drugih djelatnosti od opšteg i zajedničkog interesa u jedinicama lokalne samouprave koje ga osnivaju.
(2) Zajedničko javno preduzeće, odnosno privredno društvo osniva se u skladu sa zakonom.
(3) Skupštine osnivača zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva razmatraju i usvajaju ugovor o osnivanju u istovjetnom tekstu.
(4) Gradonačelnici, odnosno načelnici opština, potpisuju ugovor o osnivanju, koji obavezno sadrži sve elemente utvrđene propisima o osnivanju javnog preduzeća, odnosno privrednog društva, kao i druge elemente od značaja za uređenje međusobnih prava i obaveza osnivača.

Član 131.

(1) Sredstva za osnivanje zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva obezbjeđuju jedinice lokalne samouprave – osnivači, u svojim budžetima.
(2) Jedinice lokalne samouprave – osnivači zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva preduzimaju mjere za obezbjeđenje uslova za nesmetano poslovanje javnog preduzeća, odnosno privrednog društva, u skladu sa zakonom i aktima o osnivanju.

Član 132.

(1) Ugovorom o osnivanju zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva posebno se uređuje:
1) djelatnost, poslovno ime i sjedište,
2) iznos sredstava potrebnih za osnivanje i početak rada i način njihovog obezbjeđenja,
3) oblik organizovanja,
4) način sprovođenja odluka organa,
5) odgovornost zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva za obaveze u pravnom prometu sa trećim licima,
6) rok za donošenje statuta i imenovanje organa zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva i
7) sastav i način izbora organa upravljanja.
(2) Skupštine osnivača zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva posebnom odlukom imenuju lice koje će voditi pripreme do njegovog konstituisanja, odnosno lice ovlašćeno za zastupanje, u istovjetnom tekstu.

Član 133.

Sjedište zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva je u jedinici lokalne samouprave koja ima veći broj korisnika javnih usluga u odnosu na drugu, odnosno druge jedinice lokalne samouprave – osnivače, osim ako se osnivači drugačije ne dogovore.

Član 134.

Potrebna sredstva za osnivanje i početak rada zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva obezbjeđuju se u budžetima osnivača u iznosu proporcionalnom broju korisnika javnih usluga, osim ako se osnivači drugačije ne dogovore.

Član 135.

Lice koje će voditi poslove do konstituisanja zajedničkog javnog preduzeća, odnosno privrednog društva imenuje skupština – osnivač na čijem području će biti sjedište javnog preduzeća, odnosno privrednog društva.

Član 136.

(1) Lice iz člana 135. ovog zakona, odnosno zajedničko javno preduzeće, odnosno privredno društvo, akte na koje jedinice lokalne samouprave kao osnivači daju saglasnost, dostavlja nadležnim organima jedinica lokalne samouprave – osnivačima, istovremeno i u istovjetnom tekstu.
(2) Saglasnost osnivača daje se u formi pojedinačnog akta.
(3) Smatra se da saglasnost na akte iz stava 1. ovog člana postoji, ako su saglasnost dali svi osnivači.

Član 137.

(1) Jedinice lokalne samouprave mogu osnovati jednu ili više zajedničkih javnih ustanova za obavljanje djelatnosti od javnog interesa i od lokalnog značaja u oblasti obrazovanja, nauke, kulture, sporta i fizičke kulture, turizma, razvoja malih i srednjih preduzeća, odnosno razvoja jedinice lokalne samouprave, učeničkog i studentskog standarda, zdravstvene zaštite, društvene brige o djeci, socijalne zaštite, socijalnog osiguranja, zdravstvene zaštite životinja, zdravstvene zaštite biljaka i drugih društvenih djelatnosti.
(2) Sredstva za osnivanje javne ustanove obezbjeđuju jedinice lokalne samouprave – osnivači, u svojim budžetima.
(3) Zajednička javna ustanova osniva se po postupku koji je utvrđen zakonom kojim se uređuje sistem javnih službi.




Član 138.

(1) Zajednička javna ustanova se osniva odlukom koju donose skupštine – osnivači zajedničke javne ustanove, u istovjetnom tekstu.
(2) Na osnovu odluke iz stava 1. ovog člana gradonačelnici, odnosno načelnici opština zaključuju sporazum kojim se uređuju međusobna prava i obaveze osnivača zajedničke javne ustanove.
(3) Jedinice lokalne samouprave – osnivači zajedničke javne ustanove, preduzimaju mjere utvrđene zakonom za obezbjeđenje uslova za nesmetano poslovanje javne ustanove.

Član 139.

(1) U okviru saradnje, radi osiguranja finansiranja izgradnje, sanacije, rekonstrukcije, upravljanja i održavanja infrastrukture, pružanja usluga i izgradnje objekata u svrhu zadovoljavanja javnih potreba na svom području, jedinice lokalne samouprave mogu zajedno da stupe u javno-privatno partnerstvo, u skladu sa uslovima i procedurama utvrđenim zakonom.
(2) Odluku o pokretanju postupka za uspostavljanje javno-privatnog partnerstva donose skupštine zainteresovanih jedinica lokalne samouprave, u istovjetnom tekstu.
(3) Na osnovu odluke iz stava 2. ovog člana, jedinice lokalne samouprave stiču status javnog partnera, u smislu odredaba zakona kojim se uređuje javno-privatno partnerstvo, ukoliko odlukom nije uređeno da će jedna od jedinica lokalne samouprave istupati u ime i za račun uključenih jedinica lokalne samouprave.
(4) Sporazum o međusobnim pravima, obavezama i odgovornostima javnih partnera u postupku uspostavljanja javno-privatnog partnerstva, zaključuju gradonačelnici, odnosno načelnici zainteresovanih jedinica lokalne samouprave, na osnovu prethodne saglasnosti skupština.

Član 140.

(1) Jedinice lokalne samouprave mogu udruživati finansijska, materijalna i druga sredstva za realizaciju zajedničkih projekata u vršenju svojih nadležnosti, u skladu sa ovim i drugim zakonima, o čemu zaključuju sporazum.
(2) Sporazum iz stava 1. ovog člana zaključuju gradonačelnici, odnosno načelnici opština koji udružuju sredstva, u skladu sa zakonom i statutom.
(3) Sporazum iz stava 1. ovog člana posebno sadrži vrstu i visinu sredstava koja se udružuju, namjenu sredstava koja se udružuju, način raspolaganja i upravljanja sredstvima, način raspodjele dobiti i rizika, razloge i postupak za prestanak sporazuma.

Član 141.

(1) Jedna jedinica lokalne samouprave može, na osnovu sporazuma, ovlastiti drugu jedinicu lokalne samouprave za obavljanje određenih poslova iz svoje nadležnosti.
(2) U smislu stava 1. ovog člana, ne mogu se povjeriti poslovi koje, u skladu sa zakonom i prema prirodi poslova, moraju obavljati isključivo organi te jedinice lokalne samouprave.
(3) Sporazumom iz stava 1. ovog člana posebno se utvrđuju poslovi, finansiranje, odgovornosti, trajanje, uslovi i postupak za prestanak sporazuma.
(4) Sporazum iz stava 1. ovog člana zaključuju gradonačelnici, odnosno načelnici opština, na osnovu prethodne saglasnosti skupština.

Član 142.

(1) Jedinica lokalne samouprave kojoj je povjereno obavljanje poslova u smislu člana 141. ovog zakona, obavlja poslove iz sporazuma, u ime i za račun jedinice lokalne samouprave koja joj je poslove povjerila.
(2) Jedinica lokalne samouprave koja je povjerila obavljanje poslova iz svoje nadležnosti drugoj jedinici lokalne samouprave, odgovorna je za obavljanje tih poslova.

Član 143.

(1) Jedinice lokalne samouprave mogu organizovati ili pristupiti udruženju lokalnih vlasti radi unapređenja i zaštite njihovih zajedničkih interesa.
(2) Odluku o organizovanju ili pristupanju iz stava 1. ovog člana donosi skupština.


3. Međuentitetska, prekogranična i međunarodna saradnja

Član 144.

Jedinice lokalne samouprave mogu uspostavljati saradnju sa jedinicama lokalne samouprave iz Federacije BiH i Brčko Distriktom BiH, kroz: formiranje zajedničkih radnih grupa, udruživanje finansijskih, materijalnih i drugih sredstava za realizaciju zajedničkih projekata, saradnju saveza, odnosno udruženja lokalnih vlasti i zajedničke aktivnosti u cilju zaštite i spasavanja ljudi i dobara i otklanjanje posljedica od elementarnih nepogoda i drugih nesreća.

Član 145.

(1) Jedinice lokalne samouprave mogu uspostavljati prekograničnu i međunarodnu saradnju:
1) udruživanjem u međunarodna udruženja lokalnih vlasti, neposredno ili posredstvom domaće asocijacije lokalnih vlasti i
2) uspostavljanjem saradnje sa jedinicama lokalne samouprave drugih zemalja, u cilju razmjene dobrih praksi i iskustava, te pružanja stručne pomoći, koji doprinose unapređivanju funkcionisanja sistema lokalne samouprave.
(2) U okviru prekogranične i međunarodne saradnje, jedinice lokalne samouprave ne mogu povjeravati zakonom utvrđene nadležnosti i poslove stranoj jedinici lokalne samouprave ili drugom stranom organu vlasti, niti im mogu povjeravati obavljanje bilo koje izvršne ili druge funkcije na svojoj teritoriji.
(3) Uspostavljanje prekogranične i međunarodne saradnje vrši se na osnovu sporazuma.
(4) Jedinice lokalne samouprave prilikom uspostavljanja prekogranične i međunarodne saradnje ostvaruju potrebnu saradnju sa predstavništvima Republike u inostranstvu.




4. Finansiranje i podrška saradnji

Član 146.

Saradnja se finansira iz:
1) budžeta jedinice lokalne samouprave,
2) donacija fizičkih i pravnih lica i
3) iz drugih izvora utvrđenih zakonom.


Član 147.

(1) Vlada može finansijski da podstiče i podržava saradnju u oblastima koje su od šireg značaja i interesa, odnosno od interesa za Republiku.
(2) Vlada, na prijedlog Ministarstva, svojim aktom određuje oblasti od šireg značaja i interesa, odnosno od interesa za Republiku za koja se mogu izdvojiti finansijska sredstva za podsticanje saradnje.
(3) Finansijski podsticaj i podrška saradnji, u smislu stava 2. ovog člana, vrši se u skladu sa sljedećim osnovnim kriterijumima:
1) administrativni i finansijski kapaciteti jedinica lokalne samouprave za vršenje zakonom utvrđenih nadležnosti,
2) očekivana korist od saradnje,
3) broj jedinica lokalne samouprave koje su uključene u saradnju i
4) prethodno obezbijeđena sredstva iz drugih izvora.


5. Nadzor i evidentiranje saradnje

Član 148.

(1) Način ostvarivanja saradnje, u skladu sa sporazumom o uspostavljanju saradnje, nadziru jedinice lokalne samouprave koje ostvaruju saradnju, posredstvom zajedničkog koordinacionog tijela koje se formira sporazumom o uspostavljanju saradnje.
(2) Nadzor nad saradnjom vrše ministarstva nadležna za oblast saradnje koja je predmet sporazuma.
(3) Jedinice lokalne samouprave dužne su da za saradnju koja obuhvata projekte koji se finansiraju iz budžeta Republike dostavljaju tromjesečne izvještaje o realizaciji sporazuma o saradnji ministarstvu nadležnom za oblast saradnje.

Član 149.

(1) Ministarstvo vodi evidenciju sporazuma o saradnji.
(2) Jedinice lokalne samouprave dužne su da Ministarstvu dostavljaju akte o uspostavljanju saradnje i da na zahtjev Ministarstva daju druge podatke i informacije koje se odnose na saradnju.
(3) Način vođenja evidencije i davanje podataka iz evidencije o saradnji, pravilnikom propisuje ministar.
(4) Ministarstvo dostavlja Vladi godišnji izvještaj o ostvarivanju saradnje.


GLAVA XII
ODNOS REPUBLIČKIH ORGANA I ORGANA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

1. Saradnja republičkih organa i organa jedinice lokalne samouprave

Član 150.

Organi jedinice lokalne samouprave u obavljanju poslova iz svog djelokruga:
1) daju republičkim organima inicijative za uređenje odnosa od značaja za lokalnu samoupravu i preduzimanje mjera od značaja za rješavanje pitanja u okviru prava i dužnosti lokalne samouprave,
2) daju prijedloge za preduzimanje aktivnosti republičkih organa na razvijanju lokalne samouprave,
3) traže mišljenje od nadležnih republičkih organa u vezi sa primjenom zakona koji su od neposrednog uticaja na razvoj i ostvarivanje lokalne samouprave i rad organa lokalne samouprave i
4) učestvuju u pripremi zakona i podzakonskih akata čija je sadržina od interesa za ostvarivanje i razvoj lokalne samouprave.

Član 151.

(1) U ostvarivanju saradnje sa organima jedinice lokalne samouprave republički organi:
1) obavještavaju organe jedinice lokalne samouprave, po sopstvenoj inicijativi ili na njihov zahtjev, o mjerama koje preduzimaju ili namjeravaju da preduzmu u izvršavanju zakona i drugih propisa, o zaštiti ustavnosti i zakonitosti, o pojavama koje ih narušavaju i o mjerama za njihovo otklanjanje, o ostvarivanju prava građana na lokalnu samoupravu, kao i o drugim pitanjima od neposrednog značaja za ostvarivanje i razvoj sistema lokalne samouprave i za rad organa jedinice lokalne samouprave,
2) pružaju potrebnu stručnu pomoć organima jedinice lokalne samouprave u vezi sa obavljanjem njihovih poslova,
3) traže izvještaje, podatke i obavještenja o obavljanju poslova iz okvira prava i dužnosti jedinice lokalne samouprave, kao i o drugim pitanjima koja su od interesa za ostvarivanje funkcije republičkih organa i
4) obavljaju druge poslove u skladu sa zakonom.
(2) Organi republičke uprave dužni su da u postupku izrade zakona i drugih opštih akata kojima se uređuju položaj, prava i obaveze lokalne samouprave, nacrte, odnosno prijedloge zakona i drugih opštih akata dostave Savezu opština i gradova Republike Srpske i organima jedinice lokalne samouprave na izjašnjenje.


2. Raspuštanje skupštine, imenovanje i rad Privremenog organa

Član 152.

(1) Narodna skupština može, na prijedlog Vlade da raspusti skupštinu iz jednog od sljedećih razloga, ako:
1) se ne konstituše u roku od tri mjeseca od dana potvrde rezultata izbora od nadležnog organa,
2) u zakonom određenom roku ne donese budžet jedinice lokalne samouprave koji je predložen na način, u rokovima i po postupku propisanim zakonom,
3) ne održi sjednicu skupštine duže od tri mjeseca i
4) nakon sprovedenog postupka opoziva gradonačelnik, odnosno načelnik opštine ne bude opozvan.
(2) Odluka o raspuštanju skupštine sadrži razloge za raspuštanje.
(3) Odluka o raspuštanju skupštine objavljuje se u „Službenom glasniku Republike Srpske“.

Član 153.

Narodna skupština odluku o raspuštanju skupštine dostavlja Centralnoj izbornoj komisiji Bosne i Hercegovine.

Član 154.

(1) Vlada imenuje Privremeni organ jedinice lokalne samouprave koji obavlja poslove skupštine do konstituisanja skupštine (u daljem tekstu: Privremeni organ).
(2) Vlada imenuje Privremeni organ u roku od osam dana od dana stupanja na snagu odluke o raspuštanju skupštine.
(3) Privremeni organ ima tri člana, od kojih je jedan predsjednik.
(4) Privremeni organ čine jedan predstavnik ministarstva nadležnog za poslove lokalne samouprave, jedan predstavnik ministarstva finansija i jedan predstavnik kojeg predloži gradonačelnik, odnosno načelnik opštine.
(5) Članovi Privremenog organa nemaju pravo na naknadu.
(6) Privremeni organ odluke donosi većinom glasova od ukupnog broja članova.
(7) Privremeni organ dužan je da Vladi podnosi izvještaj o radu jednom mjesečno.
(8) Vlada podnosi Narodnoj skupštini izvještaj o radu Privremenog organa u roku od 30 dana od dana konstituisanja skupštine.
(9) Privremeni organ dužan je da podnese izvještaj o radu skupštini u roku od 15 dana od dana njenog konstituisanja.

Član 155.

(1) Prijevremeni izbori za odbornike u skupštini sprovode se u roku od 90 dana od dana raspuštanja skupštine, u skladu sa izbornim propisima.
(2) Prijevremeni izbori neće se sprovoditi ako je do isteka mandata odbornika raspuštene skupštine ostalo manje od godinu dana.
(3) Mandat odbornika izabranih na prijevremenim izborima iz stava 1. ovog člana traje do isteka mandata odbornika u skupštini izabranih na redovnim izborima.

Član 156.

(1) Privremeni organ može donositi ili mijenjati opšte akte jedinice lokalne samouprave ako je to potrebno radi sprovođenja zakona ili drugog propisa ili usklađivanja sa zakonom ili drugim propisom, osim statuta.
(2) Privremeni organ može da donese Odluku o usvajanju budžeta jedinice lokalne samouprave, Odluku o izvršenju budžeta i Odluku o privremenom finansiranju u skladu sa zakonom kojim se uređuje budžetski sistem Republike, ako nadležni organ jedinice lokalne samouprave nije donio te odluke.
(3) Privremeni organ ne može raspolagati imovinom jedinice lokalne samouprave, osim ako je to potrebno radi izvršenja ranije preuzetih obaveza ili dovršenja ranije početih poslova.


GLAVA XIII
ZAŠTITA PRAVA LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 157.

Organi jedinice lokalne samouprave mogu pred nadležnim sudom da pokrenu postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti zakona, propisa i drugih opštih i pojedinačnih akata kojima se povređuju prava jedinice lokalne samouprave.

Član 158.

(1) Ako organ jedinice lokalne samouprave smatra da je radnjom ili pojedinačnim aktom republičkog, odnosno državnog organa učinjena povreda zakonom garantovanih prava jedinice lokalne samouprave, može podnijeti u roku od 30 dana od dana saznanja zahtjev za zaštitu prava jedinice lokalne samouprave nadležnom okružnom sudu u upravnom sporu.
(2) Nadležni sud može poništiti akt organa iz stava 1. ovog člana, zabraniti dalje vršenje radnje ili odbiti zahtjev za zaštitu prava.


GLAVA XIV
KAZNENE ODREDBE

Član 159.

(1) Novčanom kaznom od 1.000 KM do 3.000 KM kazniće se za prekršaj odgovorno lice u organu jedinice lokalne samouprave u jednom od sljedećih slučajeva, ako:
1) ne donese pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske, odnosno opštinske uprave,
2) donese pravilnik o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske, odnosno opštinske uprave suprotno načelima za unutrašnju organizaciju i sistematizaciju radnih mjesta u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi propisanim ovim zakonom i kategorijama, zvanjima i uslovima za obavljanje poslova službenika u jedinicama lokalne samouprave propisanim zakonom i drugim propisima,
3) onemogući vršenje nadzora,
4) onemogući vršenje inspekcijskog nadzora i
5) ne izvrši naložene inspekcijske mjere.
(2) Novčanom kaznom od 5.000 KM kazniće se za prekršaj funkcioner, odnosno službenik na rukovodećem radnom mjestu koji onemogući, ili ometa, ili odbije da izvrši primopredaju dužnosti.
(3) Novčanom kaznom od 5.000 KM kazniće se za prekršaj odgovorno lice u organu jedinice lokalne samouprave ako ne smanji broj zaposlenih na maksimalan broj zaposlenih iz čl. 66, 67. i 68. ovog zakona do 30. juna 2019. godine.
(4) Novčanom kaznom od 5.000 KM kazniće se za prekršaj odgovorno lice u organu jedinice lokalne samouprave ako u radnom odnosu na neodređeno vrijeme ima više zaposlenih u odnosu na maksimum utvrđen u čl. 66, 67. i 68. ovog zakona.
(5) Novčanom kaznom od 5.000 KM kazniće se za prekršaj odgovorno lice u organu jedinice lokalne samouprave ako u radnom odnosu na određeno vrijeme ima više zaposlenih u odnosu na maksimum utvrđen u članu 69. ovog zakona.

GLAVA XV
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 160.

(1) Poslove iz člana 11. stav 1. tačka 1) ovog zakona grad će organizovati od 1. januara 2018. godine, a poslove iz člana 11. stav 1. tačka 2) od 1. januara 2019. godine.
(2) Zakoni i drugi propisi koji uređuju nadležnosti utvrđene članom 11. stav 1. tačka 1) ovog zakona uskladiće se sa ovim zakonom do 31. decembra 2017. godine, a zakoni i drugi propisi koji uređuju nadležnosti utvrđene članom 11. stav 1. tačka 2) ovog zakona uskladiće se sa ovim zakonom do 31. decembra 2018. godine.

Član 161.

Vlada će u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti uredbu o načelima za unutrašnju organizaciju i sistematizaciju radnih mjesta u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi iz člana 64. stav 3. ovog zakona.

Član 162.

Ministar će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti pravilnik o načinu vođenja evidencije i davanja podataka iz evidencije o saradnji iz člana 149. ovog zakona.

Član 163.

Ministar će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona usaglasiti sa odredbama ovog zakona pravilnik o sadržaju i načinu vođenja registra mjesnih zajednica iz člana 117. stav 4. ovog zakona.

Član 164.

Ministar će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti uputstvo o izgledu, sadržaju i upotrebi insignije iz člana 6. stav 6. ovog zakona.



Član 165.

Zaposleni u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi koji nakon stupanja na snagu pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta gradske, odnosno opštinske uprave, budu proglašeni viškom, odnosno neraspoređenim, ostvaruju pravo u skladu sa zakonom kojim se uređuje radno-pravni status zaposlenih u organima jedinice lokalne samouprave, opštim propisima o radu i kolektivnim ugovorom.

Član 166.

Organi jedinice lokalne samouprave dužni su da broj zaposlenih u gradskoj, odnosno opštinskoj upravi usklade sa čl. 66, 67. i 68. ovog zakona do 30. juna 2019. godine.

Član 167.

Jedinice lokalne samouprave koje su uspostavile saradnju prije stupanja na snagu ovog zakona dužne su da Ministarstvu dostave akte o uspostavljenoj saradnji, u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu pravilnika iz čana 149. ovog zakona.

Član 168.

Organi jedinice lokalne samouprave dužni su da u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donesu i usaglase opšte akte jedinice lokalne samouprave sa odredbama ovog zakona.


Član 169.

Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o lokalnoj samoupravi („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 101/04, 42/05, 118/05 i 98/13).


Član 170.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“.





Broj: 02/1-021-1312/16 PREDSJEDNIK
Datum: 16. novembar 2016. godine NARODNE SKUPŠTINE

Nedeljko Čubrilović


izvor: https://advokat-prnjavorac.com