- Wed Mar 08, 2017 8:35 pm
#1795
Predmet Rohlena protiv Češke Republike
Preuzeto sa: https://advokat-prnjavorac.com
Ovdje možete preuzeti prevod presude Evropskog suda za ljudska prava u predmetu Rohlena protiv Češke Republike.
Pozivajući se na član 7. Konvencije, podnositelj predstavke je tvrdio da su domaći sudovi, osudivši ga za produženo krivično djelo, retroaktivno primijenili krivično pravo na njegovu štetu.
Podnosilac predstavke je bio optužen za fizičko i psihičko zlostavljanje supruge u više navrata u periodu od 2000. do 2006. godine. Prvostepeni sud je 2007. godine utvrdio njegovu krivicu za produženo krivično djelo zlostavljanja lica sa kojim je živio pod istim krovom iz člana 215a Krivičnog zakonika koje je tako bilo formulisano od 1. juna 2004. godine. Sud je smatrao da se ta definicija odnosi i na radnje izvršene prije tog datuma u mjeri u kojoj su u to vrijeme predstavljali drugo krivično djelo. Osuđujuću presudu su potvrdili apelacioni i Vrhovni sud. Kao što je ustanovljeno uvriježenom i dugogodišnjom sudskom praksom Vrhovnog suda Češke Republike, produženo krivično djelo će se smatrati završenim kada je okončana njegova posljednja pojava. Dakle, kada se produženo krivično djelo proteže tokom vremenskog perioda u kojem dođe do izmjene primjenjivog zakonodavstva, smatrat će se da je to djelo obuhvaćeno novim zakonom, pod uvjetom da su barem neke od kažnjivih radnji počinjene nakon stupanja na snagu novog zakona i da su prethodne radnje bile normirane kao krivična djela u vrijeme kada su počinjene, čak i ako je za to krivično djelo propisana blaža kazna.
Evropski sud za ljudska prava je u ovom predmetu utvrdio da nije došlo do povrede člana 7. Konvencije (Kažnjavanje samo na osnovu zakona). U presudi se između ostalog navodi da je Sud uvjeren da je pristup koji su zauzeli češki sudovi u ovom predmetu u saglasnosti s ciljem i svrhom člana 7. Konvencije, koji osigurava da niko neće biti podvrgnut proizvoljnom krivičnom gonjenju, osuđivanju i kažnjavanju. Osim toga, jačanje domaćih mehanizama pravne zaštite protiv nasilja u porodici – a takvo nasilje prema ženama i dalje predstavlja veliku zabrinutost u savremenim evropskim društvima – također odražava poštivanje fundamentalnih principa Konvencije, čija je srž poštivanje ljudskog dostojanstva i slobode.
Sud je ispitao, u svjetlu člana 7. Konvencije, primjenu produženog krivičnog djela zlostavljanja osobe koja živi pod istim krovom u slučaju podnositelja predstavke prema češkom pravu. Sud je naglasio da je pojam produženog krivičnog djela, kako je definirano u češkom pravu, u skladu sa evropskom tradicijom koja se odražava u nacionalnom zakonodavstvu velike većine država članica Vijeća Evrope i da se, shodno tome, pitanje predvidljivosti koje je istaknuto u ovom predmetu, ne čini naročito drugačijim od onoga koje bi bilo prisutnog u nacionalnim pravnim sistemima drugih država ugovornica Konvencije u slučaju istih krivičnih djela.
Kao što se može vidjeti iz opisa ponašanja podnositelja predstavke koje su dostavile domaće vlasti, njegova djela su bila usmjerena protiv konkretne žrtve, odnosno njegove supruge, i naročito protiv njezinih pravnih interesa fizičkog i psihičkog integriteta, kao i časti. Jasno je, također, da je modus operandi bio isti, i da se sastojao od napada počinjenih pod istim krovom; da je postojala vremenska povezanost između različitih djela, koja su trajala nekoliko godina; da je svako djelo počinjeno tokom tog perioda bilo potaknuto istom kriminalnom namjerom; i da su postupci podnositelja predstavke svaki put predstavljali kršenje krivičnog zakona. Drugim riječima, krivično djelo za koje je podnositelj predstavke osuđen imalo je mnogo zajedničkih obilježja sa drugim krivičnim djelima propisanim u zajednici država Konvencije, kao i sa odgovorima krivično-pravnih sistema, u vidu kazne koja se odmjerava za jedno krivično djelo.
----------------------------------------------------
Rohlena protiv Republike Češke [Veliko veće] – predstavka br. 59552/08
Presuda izrečena 27.1.2015 [Veliko veće]
Član 7
Član 7, st. 1 Teža kazna
Nullum crimen sine lege
Osuda za „kontinuirano“ krivično delo koje su činili akti izvršeni pre no što je ono uvedeno Krivičnim zakonom: nema povrede
Činjenice – Podnosilac predstavke je bio optužen za fizičko i psihičko zlostavljanje svoje supruge u više navrata u periodu od 2000. do 8. februara 2006. godine. Sud je 2007. utvrdio da je kriv za kontinuirano krivično delo zlostavljanja lica sa kojom je živeo pod istim krovom iz člana 215a Krivičnog zakonika koje je tako bilo formulisano od 1. juna 2004. Taj sud je smatrao da se ta definicija odnosi i na akte izvršene pre tog datuma u meri u kojoj su u to vreme predstavljali drugo krivično delo, kao u slučaju podnosioca predstavke. Osuđujuću presudu su potvrdili apelacioni i Vrhovni sud.
Vrhovni sud se pozvao na svoju praksu i konstatovao da kada se neko krivično delo vrši kontinuirano i smatra jedinstvenim aktom, krivični karakter tog akta mora da se ocenjuje u skladu sa zakonom koji je bio na snazi u vreme izvršenja poslednjeg akta koji predstavlja to krivično delo. Taj zakon takođe važi i u pogledu prethodnih akata pod uslovom da bi oni predstavljali krivične akte po prethodnom zakonu. U ovom predmetu su akti podnosioca predstavke pre izmena i dopuna Krivičnog zakonika od 1. juna 2004. predstavljali nasilje nad pojedincem ili grupom pojedinaca u značenju člana 197a Krivičnog zakonika i napad u značenju člana 221 tog zakonika.
Ustavni sud je ustavnu žalbu koju je podneo podnosilac predstavke 2008. godine odbacio kao očigledno neosnovanu, zauzevši stav da sudske odluke u njegovom slučaju nisu imale retroaktivni efekat zabranjen Ustavom.
Veće Evropskog suda je u presudi od 18. aprila 2013 (vidi Oba ve š t e nj e o praks i Suda br. 162), jednoglasno utvrdilo da odluka domaćih sudova nije bila suprotna članu 7 Konvencije.
Pravo – član 7: Podnosilac predstavke je bio osuđen za krivično delo shodno članu 215a Krivičnog zakonika uvedenog izmenama i dopunama tog zakona iz 2004. a i u pogledu akata koje je izvršio pre tog datuma. Domaći sudovi su utvrdili da krivično delo činjeno u kontinuitetu treba smatrati jedinstvenim aktom a da se njegova pravna klasifikacija mora oceniti u skladu sa zakonom koji je bio na snazi u vreme okončanja poslednjeg izvršenja tog dela, pod uslovom da bi akti izvršeni po bilo kojem ranijem zakonu bili kažnjivi i po tom zakonu. Stoga je član 215a važio i u pogledu napada koje je podnosilac predstavke izvršio pre 2004. jer su predstavljali krivično ponašanje po prethodnom zakonu. Domaći sudovi su se prilikom tumačenja domaćeg prava pozvali na koncept kontinuiranog krivičnog dela, koje se sastoji od pojedinačnih akata koji se izvršeni u istu svrhu i koji čine isto krivično delo a koji su povezani time što su sprovedeni na istovetan ili sličan način, koji su činjeni u kratkom periodu vremena i težili istom cilju. Postupci podnosioca predstavke pre 1. juna 2004. su predstavljali kažnjiva krivična dela po domaćem zakonu na snazi u to vreme te su predstavljali sastavne elemente krivičnog dela iz člana 215a. Zato pozivanje podnosioca predstavke na odgovornost shodno toj odredbi i za akte koje je izvršio pre tog datuma nije predstavljalo retroaktivnu primenu strožeg krivičnog zakona koja je zabranjena Konvencijom.
U tim okolnostima a s obzirom i na jasnu formulaciju relevantnih odredaba nacionalnog prava i njihovo tumačenje od strane nacionalnih sudova, podnosilac predstavke je bio u položaju da predvidi da može krivično odgovarati za kontinuirano krivično delo i u pogledu perioda pre 2004. i da svoje ponašanje shodno tome upodobi. Dakle, krivično delo za koje je podnosilac predstavke osuđen bilo je zasnovano na relevantnom „nacionalnom... pravu u vreme kada je izvršeno“, u kom je krivično delo bilo dovoljno jasno definisano da bi zadovoljilo zahtev kvaliteta vezan za predvidljivost iz člana 7 Konvencije.
Konačno, Sud je odbacio argument podnosioca predstavke da je izricanje kazne u skladu sa odredbom iz 2004. za posledicu imalo da mu je izrečena stroža kazna od one koja bi mu inače bila izrečena. Ništa ne ukazuje na to da je pristup domaćih sudova imao negativan efekat povećanja težine kazne podnosioca predstavke. Naprotiv, da su akti koje je podnosilac predstavke izvršio pre 1. juna 2004. bili ocenjeni odvojeno od onih koje je izvršio posle tog datuma, mogla mu je biti izrečena u najmanju ruku ista kazna kao ona koja mu je izrečena ili čak i teža kazna.
Zaključak: nema povrede (jednoglasno).
(Vidi takođe Del Río Prada protiv Španije [Veliko veće], predstavka br. 42750/09, presuda izrečena 21. oktobra 2013, Obave š te n je o praks i s u da br. 167; i Maktouf i Damjanović protiv Bosne i Hercegovine [Veliko veće], predstavke br. 2312/08 i 34179/08, presuda izrečena 18. jula 2013, Obave š t en je o praks i su da br. 165)
© Savet Evrope/Evropski sud za ljudska prava
Ovaj sažetak je sastavio sekretarijat Suda i on ne obavezuje Sud.
Preuzeto sa: https://advokat-prnjavorac.com
Ovdje možete preuzeti prevod presude Evropskog suda za ljudska prava u predmetu Rohlena protiv Češke Republike.
Pozivajući se na član 7. Konvencije, podnositelj predstavke je tvrdio da su domaći sudovi, osudivši ga za produženo krivično djelo, retroaktivno primijenili krivično pravo na njegovu štetu.
Podnosilac predstavke je bio optužen za fizičko i psihičko zlostavljanje supruge u više navrata u periodu od 2000. do 2006. godine. Prvostepeni sud je 2007. godine utvrdio njegovu krivicu za produženo krivično djelo zlostavljanja lica sa kojim je živio pod istim krovom iz člana 215a Krivičnog zakonika koje je tako bilo formulisano od 1. juna 2004. godine. Sud je smatrao da se ta definicija odnosi i na radnje izvršene prije tog datuma u mjeri u kojoj su u to vrijeme predstavljali drugo krivično djelo. Osuđujuću presudu su potvrdili apelacioni i Vrhovni sud. Kao što je ustanovljeno uvriježenom i dugogodišnjom sudskom praksom Vrhovnog suda Češke Republike, produženo krivično djelo će se smatrati završenim kada je okončana njegova posljednja pojava. Dakle, kada se produženo krivično djelo proteže tokom vremenskog perioda u kojem dođe do izmjene primjenjivog zakonodavstva, smatrat će se da je to djelo obuhvaćeno novim zakonom, pod uvjetom da su barem neke od kažnjivih radnji počinjene nakon stupanja na snagu novog zakona i da su prethodne radnje bile normirane kao krivična djela u vrijeme kada su počinjene, čak i ako je za to krivično djelo propisana blaža kazna.
Evropski sud za ljudska prava je u ovom predmetu utvrdio da nije došlo do povrede člana 7. Konvencije (Kažnjavanje samo na osnovu zakona). U presudi se između ostalog navodi da je Sud uvjeren da je pristup koji su zauzeli češki sudovi u ovom predmetu u saglasnosti s ciljem i svrhom člana 7. Konvencije, koji osigurava da niko neće biti podvrgnut proizvoljnom krivičnom gonjenju, osuđivanju i kažnjavanju. Osim toga, jačanje domaćih mehanizama pravne zaštite protiv nasilja u porodici – a takvo nasilje prema ženama i dalje predstavlja veliku zabrinutost u savremenim evropskim društvima – također odražava poštivanje fundamentalnih principa Konvencije, čija je srž poštivanje ljudskog dostojanstva i slobode.
Sud je ispitao, u svjetlu člana 7. Konvencije, primjenu produženog krivičnog djela zlostavljanja osobe koja živi pod istim krovom u slučaju podnositelja predstavke prema češkom pravu. Sud je naglasio da je pojam produženog krivičnog djela, kako je definirano u češkom pravu, u skladu sa evropskom tradicijom koja se odražava u nacionalnom zakonodavstvu velike većine država članica Vijeća Evrope i da se, shodno tome, pitanje predvidljivosti koje je istaknuto u ovom predmetu, ne čini naročito drugačijim od onoga koje bi bilo prisutnog u nacionalnim pravnim sistemima drugih država ugovornica Konvencije u slučaju istih krivičnih djela.
Kao što se može vidjeti iz opisa ponašanja podnositelja predstavke koje su dostavile domaće vlasti, njegova djela su bila usmjerena protiv konkretne žrtve, odnosno njegove supruge, i naročito protiv njezinih pravnih interesa fizičkog i psihičkog integriteta, kao i časti. Jasno je, također, da je modus operandi bio isti, i da se sastojao od napada počinjenih pod istim krovom; da je postojala vremenska povezanost između različitih djela, koja su trajala nekoliko godina; da je svako djelo počinjeno tokom tog perioda bilo potaknuto istom kriminalnom namjerom; i da su postupci podnositelja predstavke svaki put predstavljali kršenje krivičnog zakona. Drugim riječima, krivično djelo za koje je podnositelj predstavke osuđen imalo je mnogo zajedničkih obilježja sa drugim krivičnim djelima propisanim u zajednici država Konvencije, kao i sa odgovorima krivično-pravnih sistema, u vidu kazne koja se odmjerava za jedno krivično djelo.
----------------------------------------------------
Rohlena protiv Republike Češke [Veliko veće] – predstavka br. 59552/08
Presuda izrečena 27.1.2015 [Veliko veće]
Član 7
Član 7, st. 1 Teža kazna
Nullum crimen sine lege
Osuda za „kontinuirano“ krivično delo koje su činili akti izvršeni pre no što je ono uvedeno Krivičnim zakonom: nema povrede
Činjenice – Podnosilac predstavke je bio optužen za fizičko i psihičko zlostavljanje svoje supruge u više navrata u periodu od 2000. do 8. februara 2006. godine. Sud je 2007. utvrdio da je kriv za kontinuirano krivično delo zlostavljanja lica sa kojom je živeo pod istim krovom iz člana 215a Krivičnog zakonika koje je tako bilo formulisano od 1. juna 2004. Taj sud je smatrao da se ta definicija odnosi i na akte izvršene pre tog datuma u meri u kojoj su u to vreme predstavljali drugo krivično delo, kao u slučaju podnosioca predstavke. Osuđujuću presudu su potvrdili apelacioni i Vrhovni sud.
Vrhovni sud se pozvao na svoju praksu i konstatovao da kada se neko krivično delo vrši kontinuirano i smatra jedinstvenim aktom, krivični karakter tog akta mora da se ocenjuje u skladu sa zakonom koji je bio na snazi u vreme izvršenja poslednjeg akta koji predstavlja to krivično delo. Taj zakon takođe važi i u pogledu prethodnih akata pod uslovom da bi oni predstavljali krivične akte po prethodnom zakonu. U ovom predmetu su akti podnosioca predstavke pre izmena i dopuna Krivičnog zakonika od 1. juna 2004. predstavljali nasilje nad pojedincem ili grupom pojedinaca u značenju člana 197a Krivičnog zakonika i napad u značenju člana 221 tog zakonika.
Ustavni sud je ustavnu žalbu koju je podneo podnosilac predstavke 2008. godine odbacio kao očigledno neosnovanu, zauzevši stav da sudske odluke u njegovom slučaju nisu imale retroaktivni efekat zabranjen Ustavom.
Veće Evropskog suda je u presudi od 18. aprila 2013 (vidi Oba ve š t e nj e o praks i Suda br. 162), jednoglasno utvrdilo da odluka domaćih sudova nije bila suprotna članu 7 Konvencije.
Pravo – član 7: Podnosilac predstavke je bio osuđen za krivično delo shodno članu 215a Krivičnog zakonika uvedenog izmenama i dopunama tog zakona iz 2004. a i u pogledu akata koje je izvršio pre tog datuma. Domaći sudovi su utvrdili da krivično delo činjeno u kontinuitetu treba smatrati jedinstvenim aktom a da se njegova pravna klasifikacija mora oceniti u skladu sa zakonom koji je bio na snazi u vreme okončanja poslednjeg izvršenja tog dela, pod uslovom da bi akti izvršeni po bilo kojem ranijem zakonu bili kažnjivi i po tom zakonu. Stoga je član 215a važio i u pogledu napada koje je podnosilac predstavke izvršio pre 2004. jer su predstavljali krivično ponašanje po prethodnom zakonu. Domaći sudovi su se prilikom tumačenja domaćeg prava pozvali na koncept kontinuiranog krivičnog dela, koje se sastoji od pojedinačnih akata koji se izvršeni u istu svrhu i koji čine isto krivično delo a koji su povezani time što su sprovedeni na istovetan ili sličan način, koji su činjeni u kratkom periodu vremena i težili istom cilju. Postupci podnosioca predstavke pre 1. juna 2004. su predstavljali kažnjiva krivična dela po domaćem zakonu na snazi u to vreme te su predstavljali sastavne elemente krivičnog dela iz člana 215a. Zato pozivanje podnosioca predstavke na odgovornost shodno toj odredbi i za akte koje je izvršio pre tog datuma nije predstavljalo retroaktivnu primenu strožeg krivičnog zakona koja je zabranjena Konvencijom.
U tim okolnostima a s obzirom i na jasnu formulaciju relevantnih odredaba nacionalnog prava i njihovo tumačenje od strane nacionalnih sudova, podnosilac predstavke je bio u položaju da predvidi da može krivično odgovarati za kontinuirano krivično delo i u pogledu perioda pre 2004. i da svoje ponašanje shodno tome upodobi. Dakle, krivično delo za koje je podnosilac predstavke osuđen bilo je zasnovano na relevantnom „nacionalnom... pravu u vreme kada je izvršeno“, u kom je krivično delo bilo dovoljno jasno definisano da bi zadovoljilo zahtev kvaliteta vezan za predvidljivost iz člana 7 Konvencije.
Konačno, Sud je odbacio argument podnosioca predstavke da je izricanje kazne u skladu sa odredbom iz 2004. za posledicu imalo da mu je izrečena stroža kazna od one koja bi mu inače bila izrečena. Ništa ne ukazuje na to da je pristup domaćih sudova imao negativan efekat povećanja težine kazne podnosioca predstavke. Naprotiv, da su akti koje je podnosilac predstavke izvršio pre 1. juna 2004. bili ocenjeni odvojeno od onih koje je izvršio posle tog datuma, mogla mu je biti izrečena u najmanju ruku ista kazna kao ona koja mu je izrečena ili čak i teža kazna.
Zaključak: nema povrede (jednoglasno).
(Vidi takođe Del Río Prada protiv Španije [Veliko veće], predstavka br. 42750/09, presuda izrečena 21. oktobra 2013, Obave š te n je o praks i s u da br. 167; i Maktouf i Damjanović protiv Bosne i Hercegovine [Veliko veće], predstavke br. 2312/08 i 34179/08, presuda izrečena 18. jula 2013, Obave š t en je o praks i su da br. 165)
© Savet Evrope/Evropski sud za ljudska prava
Ovaj sažetak je sastavio sekretarijat Suda i on ne obavezuje Sud.
- By LegaForum