- Tue Jun 06, 2017 2:44 pm
#1925
Izvrsenje na akcijama i hartijama od vrijednosti u Bosni i Hercegovini
Prinudno izvršenja na akcijama i ostalim registrovanim hartijama od vrijednosti, te osnivačkom ili drugom udjelu u pravnom licu pokreće se podnošenjem prijedloga za izvršenje mjesno nadležnom sudu. U svakom konkretnom slučaju, mjesno nadležan sud je sud na čijem se području nalazi prebivalište, odnosno sjedište izvršenika kao vlasnika akcije ili udjela, dok u slučaju da izvršenik nema prebivalište, odnosno boravište ili sjedište na području Bosne i Hercegovine, mjesno je nadležan sud prema mjestu sjedišta emitenta hartije od vrijednosti, odnosno sjedište pravnog lica u kojem izvršenik ima udio.
Izvršne radnje koje se odnose na sprovođenja izvršenja na akcijama u akcionarskom društvu, a gdje se izvršenje sprovodi zapljenom akcije, njenom procjenom i prodajom, te namirenjem tražioca izvršenja iz iznosa dobijenog prodajom, dok se izvršenje na udjelu u pravnom licu sprovodi zapljenom udjela, njegovom procjenom i prodajom, te namirenjem tražioca izvršenja iz iznosa dobijenog prodajom.
Nakon što sud udovolji prijedlogu tražiocu izvršenja, te dozvoli izvršenje na akcijama, prva izvršna radnja se sprovodi na način da se rješenje o izvršenju dostavlja Centralnom registru hartija od vrijednosti FBiH/RS, čime tražilac izvršenja stiče založno pravo na akciji. Nakon toga, Centralni registar hartija od vrijednosti FBiH/RS dužan je u Centralnom registru upisati da je na akciji zasnovano založno pravo u korist tražioca izvršenja, i to momentom prijema rješenja o izvršenju. Nakon upisa zapljene u Centralnom registru hartija od vrijednosti FBiH/RS, Centralni registar ne smije u odnosu na zaplijenjene akcije obaviti u Centralnom registru bilo koji upis na osnovu raspolaganja izvršenika. U rješenju kojim dozvoljava predloženo izvršenje sud će istovremeno izvršeniku zabraniti raspolaganje sa zaplijenjenom akcijom, te će ga upozoriti o krivično-pravnim posljedicama i odgovornosti ukoliko bude raspolagao zaplijenjenim akcijama.
U pogledu akcija koje se obavezno uvrštavaju u promet na berzi i drugim uređenim javnim tržištima, iste se prodaju u skladu sa Zakonom o tržištu hartija od vrijednosti Republike Srpske, uz posredovanje brokera kojeg će sud odabrati, i to nakon izvršnosti rješenja o izvršenju, s tim što treba napomenuti da Komisija za hartije od vrijednosti RS svojim propisima uređuje uslove za prodaju. Takođe, u vezi sa javno emitovanim hartijama od vrijednosti, valja istaći da se poslovanje sa hartijama od vrijednosti, kao djelatnost, u skladu sa mjerodavnim zakonskim odredbama kojima se uređuje ova oblast, isključivo može obavljati brokersko-dilersko društvo i banka, odnosno berzanski posrednik koji je za obavljanje tih poslova dobio dozvolu Komisije za hartije od vrijednosti FBiH/RS.
Što se tiče akcija koje se obavezno ne uvrštavaju u promet na berzi i drugim uređenim javnim tržištima, iste se mogu prodati putem javnog nadmetanja ili neposrednom pogodbom. Ukoliko se akcije prodaju neposrednom pogodbom, iste prodaje sudski izvršilac ili lice ovlašćeno za prodaju akcija, a kojem je sud povjerio prodaju. U tom slučaju sudski izvršilac ili lice ovlašćeno za prodaju akcija sklapaju ugovor o prodaji akcija u ime izvršenika na osnovu zaključka suda koji ih na to ovlašćuje.
Ako se akcije, koje se u skladu sa zakonskim propisima i propisima Komisije za hartije od vrijednosti FBiH/RS ne prodaju u roku od dva mjeseca od dana prve ponude za prodaju na berzi ili u slučaju neuspjele prodaje akcija na javnoj prodaji ili neposrednom pogodom, tražilac izvršenja je u mogućnosti da zahtijeva izvršenje putem prenosa akcija u svojinu, umjesto isplate. Takvo rješenje o prenosu akcije sud će dostaviti Centralnom registru hartija od vrijednosti FBiH/RS na dalje postupanje.
www.epravo.ba
Prinudno izvršenja na akcijama i ostalim registrovanim hartijama od vrijednosti, te osnivačkom ili drugom udjelu u pravnom licu pokreće se podnošenjem prijedloga za izvršenje mjesno nadležnom sudu. U svakom konkretnom slučaju, mjesno nadležan sud je sud na čijem se području nalazi prebivalište, odnosno sjedište izvršenika kao vlasnika akcije ili udjela, dok u slučaju da izvršenik nema prebivalište, odnosno boravište ili sjedište na području Bosne i Hercegovine, mjesno je nadležan sud prema mjestu sjedišta emitenta hartije od vrijednosti, odnosno sjedište pravnog lica u kojem izvršenik ima udio.
Izvršne radnje koje se odnose na sprovođenja izvršenja na akcijama u akcionarskom društvu, a gdje se izvršenje sprovodi zapljenom akcije, njenom procjenom i prodajom, te namirenjem tražioca izvršenja iz iznosa dobijenog prodajom, dok se izvršenje na udjelu u pravnom licu sprovodi zapljenom udjela, njegovom procjenom i prodajom, te namirenjem tražioca izvršenja iz iznosa dobijenog prodajom.
Nakon što sud udovolji prijedlogu tražiocu izvršenja, te dozvoli izvršenje na akcijama, prva izvršna radnja se sprovodi na način da se rješenje o izvršenju dostavlja Centralnom registru hartija od vrijednosti FBiH/RS, čime tražilac izvršenja stiče založno pravo na akciji. Nakon toga, Centralni registar hartija od vrijednosti FBiH/RS dužan je u Centralnom registru upisati da je na akciji zasnovano založno pravo u korist tražioca izvršenja, i to momentom prijema rješenja o izvršenju. Nakon upisa zapljene u Centralnom registru hartija od vrijednosti FBiH/RS, Centralni registar ne smije u odnosu na zaplijenjene akcije obaviti u Centralnom registru bilo koji upis na osnovu raspolaganja izvršenika. U rješenju kojim dozvoljava predloženo izvršenje sud će istovremeno izvršeniku zabraniti raspolaganje sa zaplijenjenom akcijom, te će ga upozoriti o krivično-pravnim posljedicama i odgovornosti ukoliko bude raspolagao zaplijenjenim akcijama.
U pogledu akcija koje se obavezno uvrštavaju u promet na berzi i drugim uređenim javnim tržištima, iste se prodaju u skladu sa Zakonom o tržištu hartija od vrijednosti Republike Srpske, uz posredovanje brokera kojeg će sud odabrati, i to nakon izvršnosti rješenja o izvršenju, s tim što treba napomenuti da Komisija za hartije od vrijednosti RS svojim propisima uređuje uslove za prodaju. Takođe, u vezi sa javno emitovanim hartijama od vrijednosti, valja istaći da se poslovanje sa hartijama od vrijednosti, kao djelatnost, u skladu sa mjerodavnim zakonskim odredbama kojima se uređuje ova oblast, isključivo može obavljati brokersko-dilersko društvo i banka, odnosno berzanski posrednik koji je za obavljanje tih poslova dobio dozvolu Komisije za hartije od vrijednosti FBiH/RS.
Što se tiče akcija koje se obavezno ne uvrštavaju u promet na berzi i drugim uređenim javnim tržištima, iste se mogu prodati putem javnog nadmetanja ili neposrednom pogodbom. Ukoliko se akcije prodaju neposrednom pogodbom, iste prodaje sudski izvršilac ili lice ovlašćeno za prodaju akcija, a kojem je sud povjerio prodaju. U tom slučaju sudski izvršilac ili lice ovlašćeno za prodaju akcija sklapaju ugovor o prodaji akcija u ime izvršenika na osnovu zaključka suda koji ih na to ovlašćuje.
Ako se akcije, koje se u skladu sa zakonskim propisima i propisima Komisije za hartije od vrijednosti FBiH/RS ne prodaju u roku od dva mjeseca od dana prve ponude za prodaju na berzi ili u slučaju neuspjele prodaje akcija na javnoj prodaji ili neposrednom pogodom, tražilac izvršenja je u mogućnosti da zahtijeva izvršenje putem prenosa akcija u svojinu, umjesto isplate. Takvo rješenje o prenosu akcije sud će dostaviti Centralnom registru hartija od vrijednosti FBiH/RS na dalje postupanje.
www.epravo.ba
- By LegaForum